Việt Nam thí điểm test HIV bằng nước bọt
Việt Nam thí điểm test HIV bằng nước bọt
09/06/2018
Sắp tới, 7 tỉnh thành tại Việt Nam sẽ đưa vào triển khai thí điểm test sàng lọc HIV bằng nước bọt với số lượng 80.000 test. Các test này được hỗ trợ miễn phí cho các đối tượng có nguy cơ cao như: Người tiêm chích ma tuý, bạn tình của người nhiễm HIV, mại dâm, quan hệ tình dục đồng giới nam.
Ông Võ Hải Sơn, Trưởng phòng Giám sát, Theo dõi, Đánh giá, xét nghiệm, Cục Phòng chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) cho biết: Xét nghiệm HIV bằng nước bọt đã được đánh giá có độ nhạy 100%, độ đặc hiệu 99%. Điều đó có nghĩa sẽ không có trường hợp dương tính nào bị bỏ sót. Tuy nhiên trường hợp dương tính khi xét nghiệm máu lại có thể cho kết quả âm tính. Tỷ lệ dương tính giả là 1%.
Đây chỉ là test sàng lọc, không phải xét nghiệm dương tính là khẳng định bị nhiễm mà chỉ có phản ứng với HIV vì có trường hợp ngẫu nhiên cơ thể có kháng thể nào đấy tương đồng với HIV thì cũng có thể cho phản ứng dương tính. Ở Việt Nam gặp rất nhiều, các loại sinh phẩm khác cũng gặp, đặc biệt là ở phụ nữ mang thai. Vì thế, phụ nữ mang thai nhiều lúc xét nghiệm dương tính mà kết luận mắc là sai…
“Giống như que thử thai, kết quả dương tính không có nghĩa người đó 100% nhiễm HIV. Đây chỉ là một cách sàng lọc; để khẳng định một người có nhiễm HIV hay không cần làm xét nghiệm máu tại các cơ sở y tế. Vì thế, trường hợp dương tính sẽ được tư vấn làm xét nghiệm chẩn đoán HIV; nếu âm tính sẽ được tư vấn làm lại xét nghiệm theo định kỳ”, ông Sơn nhấn mạnh.
Việt Nam hiện thí điểm 80.000 test phát hiện HIV qua nước bọt miễn phí cho nhóm nguy cơ cao. Hoạt động này đã được thực hiện tại Hà Nội, TP HCM; sắp tới sẽ triển khai tại Cần Thơ, Thái Nguyên, Đồng Nai, Bà Rịa-Vũng Tàu…
Ông Sơn cho biết, công ty sản xuất test này của Mỹ đã đồng ý sẽ triển khai chi nhánh tại Việt Nam. Khi đó giá bán có thể xuống chỉ còn 2 đô la Mỹ, trong khi mua qua mạng khoảng 20 đô, chưa tính phí vận chuyển về Việt Nam.
Theo thống kê của Cục Phòng, chống HIV/AIDS, trong 3 tháng đầu năm cả nước phát hiện hơn 2.000 trường hợp nhiễm HIV mới, số ca mắc tập trung ở miền Bắc và miền Nam. Tính đến nay, có hơn 200.000 người nhiễm HIV còn sống; chủ yếu ở độ tuổi 20-49; 70% là nam giới.
Bên cạnh đó, tỷ lệ lây nhiễm HIV trong nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM) đang có xu hướng gia tăng. Giám sát trọng điểm trong nhóm này cho thấy: Nếu như năm 2013 tỷ lệ này chưa đến 4% thì đến nay đã là 12%. Trung bình mỗi năm con số này tăng khoảng 2%.
Kết quả ban đầu một nghiên cứu với 800 mẫu của nhóm này tại Hà Nội cũng phát hiện khoảng 12% nhiễm HIV. Đáng chú ý có đến 37% là nhiễm mới trong vòng 6 tháng, trên 50% người nhiễm là dưới 22 tuổi. Tỷ lệ nhiễm mới cao, tuổi mắc HIV khá sớm so với tuổi trung bình. Trong khi đó, tỷ lệ dùng bao cao su trong nhóm này rất thấp, chưa đến 60%; ở nhóm phụ nữ bán dâm là 80%. Vì thế nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới là nhóm nguy cơ cao nhiễm HIV, cần dự phòng cho chính bản thân mình.
