PDA

View Full Version : Khi nào người nhiễm HIV cần dùng thuốc điều trị?



songchungvoi_HIV
07-05-2014, 09:22
09:05 07/05/2014




Hàng triệu người trên toàn thế giới sẽ được giảm nguy cơ đáng kể bị lây nhiễm virut HIV từ nay cho đến năm 2025 nếu các bác sĩ bắt đầu liệu pháp điều trị thuốc cho bệnh nhân HIV sớm hơn.


http://www.cachchuabenh.net/images/news/suc_khoe_phu_nu/thumbnails/benh-aids-1.jpg

Đó là khuyến cáo được tổ chức Y tế Thế giới mới đưa ra cho các nước vào hồi cuối tháng 6 vừa qua. Đây là khuyến nghị nằm trong một hướng dẫn mới về điều trị HIV được WHO công bố.
Mục tiêu không có người nhiễm mớiTheo khuyến cáo mới được công bố gần đây của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), sẽ có khoảng 3 triệu người được cứu sống trên toàn thế giới từ nay đến năm 2025 nếu các bác sĩ bắt đầu kê đơn thuốc cho bệnh nhân nhiễm HIV sớm hơn so với hiện tại.
Khuyến cáo này của WHO nằm trong một hướng dẫn mới, là tiêu chuẩn áp dụng cho toàn cầu và dựa trên một loạt các nghiên cứu về điều trị người nhiễm HIV. Giám đốc Ban HIV/AIDS của WHO, ông Gottfried Hirnschall, cho báo chí biết WHO muốn nâng con số người phải uống thuốc kháng HIV lên 26 triệu người trên toàn thế giới, tương đương với 80% số người đang nhiễm virut này. Người đại diện của WHO cho biết đây là biện pháp nhằm không chỉ đảm bảo sức khỏe cho người bệnh mà còn ngăn chặn việc lây lan của virut HIV.

http://www.cachchuabenh.net/images/news/suc_khoe_phu_nu/benh-aids-1.jpg

Bác sĩ Anthony Fauci, Phụ trách Ban các bệnh truyền nhiễm và dị ứng thuộc Viện Sức Khỏe Hoa Kỳ nhận xét:

Đã có nhiều nghiên cứu cho thấy việc điều trị cho người nhiễm HIV càng sớm bao nhiêu, thì càng có nhiều cái lợi về hai mặt. Thứ nhất là chúng ta có thể duy trì được sự hoạt động của hệ thống miễn dịch của người bệnh, không cho phép hệ thống miễn dịch trong cơ thể bị hủy hoại. Khi lượng CD 4 trong máu người bệnh ở mức 500 tức là khi cần phải có can thiệp. Việc cho uống thuốc sớm không chỉ có lợi cho người bệnh mà còn làm giảm đáng kể khả năng lây lan virut sang người có quan hệ tình dục với người có bệnh. Cho nên việc điều trị sớm có tác dụng đôi, với người bị bệnh và giảm được việc lây lan virut. Tôi tin đây là một khuyến nghị rất tốt từ WHO.
Một nghiên cứu gần đây cho thấy việc uống thuốc kháng virut HIV sớm có thể làm giảm đến 97% nguy cơ lây nhiễm HIV sang bạn tình. Đây được coi là một kết quả rất khích lệ đối với những người làm công tác sức khỏe cộng đồng.
Hiện trên toàn thế giới có khoảng 34 triệu người nhiễm HIV có nguy cơ chuyển thành AIDS. Phần lớn trong số này sống ở các nước nghèo và đang phát triển, đặc biệt là ở vùng hạ Sahara ở châu Phi.
Theo Chương trình phòng chống AIDS của Liên hiệp quốc, trong vòng 30 năm qua, kể từ khi HIV lần đầu tiên được phát hiện trên thế giới, đã có 25 triệu người chết vì virut này. Tuy nhiên những năm trở lại đây, con số người chết do nhiễm virut HIV đã có dấu hiệu giảm. Năm 2005, con số người chết do HIV trên toàn thế giới là 2 triệu ba trăm ngàn người, nhưng đến năm 2011, con số này đã giảm xuống còn 1 triệu 7 trăm ngàn người. Nguyên nhân được cho là do các tiến bộ y học trong việc điều chế thuốc kháng virut cho người bệnh.
Tính đến năm 2012, đã có gần 10 triệu người trên thế giới được dùng thuốc điều trị, trong khi con số này vào khoảng 1 thập kỷ trước chỉ là 300,000 người.
Trong tuyên bố vào hồi cuối tháng 6 vừa qua, bà Margaret Chan, Tổng Giám đốc WHO, nhấn mạnh ‘với gần 10 triệu người đang dùng thuốc kháng HIV, chúng ta đang nhìn thấy những triển vọng không thể nghĩ tới vài năm trước, triển vọng có thể tạo đà cho việc đẩy dịch bệnh HIV theo chiều suy giảm’.
Khuyến nghị này của WHO cũng phù hợp với mục tiêu được Liên Hiệp Quốc đề ra vào năm 2011, đó là ‘hướng tới không còn người nhiễm mới HIV’. Theo mục tiêu này, Liên Hiệp Quốc hướng tới giảm 50% các ca nhiễm mới HIV do quan hệ tình dục không an toàn vào năm 2015, loại trừ lây truyền HIV từ mẹ sang con vào năm 2015 và giảm 50% số ca tử vong ở bà mẹ bị nhiễm HIV/AIDS, giảm 50% các ca nhiễm mới HIV trong những người tiêm chích ma túy vào năm 2015.
Khi nào người nhiễm HIV cần uống thuốc?Theo khuyến nghị mới của WHO, những người nhiễm HIV cần phải uống thuốc ARV là thuốc kháng virut ngay khi CD 4 trong máu giảm xuống còn 500 tế bào trên một mm khối máu. Mức CD 4 ở người thường là từ 600 đến 1200. Khuyến nghị mới của WHO cũng đề xuất tất cả các phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú mà đang nhiễm HIV và trẻ em có HIV dưới 5 tuổi cần phải điều trị thuốc ARV ngay lập tức mà không tính đến mức CD 4 trong máu.
Trước khi đưa ra thay đổi này, khuyến cáo của WHO về mức CD 4 với người nhiễm HIV cần phải uống thuốc là 350 hoặc ít hơn. Tuy nhiên ở nhiều nước nghèo và đang phát triển như Việt Nam, mức này trước kia còn thấp hơn rất nhiều do không đủ thuốc.
Tuy nhiên, cũng có những người nhiễm HIV ở Việt Nam đã được uống thuốc ARV ngay từ khi mức CD 4 cao hơn 500 và cho đến hiện tại, sức khỏe vẫn rất tốt. Đó là trường hợp của hoa hậu HIV đầu tiên của Việt Nam, cô Trần Thị Huệ:
Bản thân em thời gian đầu tiên CD 4 của em là 800, uống một thời gian thì lên 900 và hơn 1,000. Đến thời điểm này thì xuống còn hơn 700 vì nhiều khi mình đi làm xét nghiệm CD 4 mà sức khỏe không tốt thì cũng ảnh hưởng đến kết quả.
Trần Thị Huệ bắt đầu uống thuốc ARV từ năm 2009, 3 năm sau khi cô phát hiện mình nhiễm HIV.
Theo bác sĩ Fauci, ở một số người nhiễm HIV, dù mức CD 4 vẫn rất cao, việc uống thuốc sớm vẫn tốt hơn.
Với người nhiễm HIV, thì họ không giống như người bình thường khác vì ngay cả khi CD 4 của họ chưa bị giảm đáng kể thì cũng vẫn nhận được nhiều cái lợi từ việc điều trị sớm.

http://www.cachchuabenh.net/images/news/suc_khoe_phu_nu/Thuoc-du-phong-HIV-truvada-0.jpg
Theo bác sĩ Khuất Hải Oanh, Giám đốc Trung tâm hỗ trợ sáng kiến phát triển cộng đồng, việc được điều trị thuốc ARV sớm đã kéo dài cuộc sống của nhiều người nhiễm HIV ở Việt Nam:
Ngay lúc này thì ở Việt Nam kết quả điều trị cũng không đến nỗi tệ. Người ta tính là sau 12 tháng điều trị từ khi bệnh nhân bắt đầu vào điều trị đến 12 tháng au thì còn khoảng hơn 80% bệnh nhân vẫn còn sống.
Bác sĩ Khuất Hải Oanh thừa nhận kết quả này đáng lẽ còn có thể tốt hơn nếu các bệnh nhân được điều trị sớm vì rất nhiều trường hợp bệnh nhân đến điều trị khi lượng CD 4 còn quá thấp, chỉ vài chục tế bào.
Việc điều trị sớm thuốc ARV cũng đã được chứng minh có thể kéo dài tuổi thọ của người dân ở nhiều nước. Một nghiên cứu gần đây ở Đan Mạch cho thấy những người nhiễm HIV ngoài 25 tuổi và được điều trị thuốc kịp thời, có thể sống thêm được trung bình là 39 năm nữa.
Tuy nhiên, cũng có những lo ngại về những tác dụng phụ của thuốc và khả năng kháng thuốc nếu người bệnh dùng thuốc trong một thời gian dài. Bác sĩ Khuất Hải Oanh cho biết:
Bệnh nhân càng điều trị càng lâu thì khả năng kháng thuốc càng cao.
Ngay đối với những người khi mới bắt đầu uống thuốc ARV cũng thường có ngay những phản ứng phụ như nóng sốt, mẩn ngứa kéo dài vài tuần rồi tự hết. Về lâu dài tác dụng phụ có thể là những ảnh hưởng đến các chức năng khác của cơ thể. Cô Trần Thị Huệ nói:
Thực ra ARV có thuốc có tác dụng phụ, có loại thì làm cho mình phân bổ mỡ không đều, thứ hai là gây ảnh hưởng đến chức năng gan thì mình có thể uống thuốc bổ gan. Một loại thuốc nữa mình uống ban ngày mà đi ra đường thì rất nguy hiểm vì thuốc làm cho thần kinh mình không tỉnh táo, mình chỉ uống vào buổi tối.
Tuy nhiên, theo bác sĩ Fauci, bất cứ thuốc nào có mức độc dược cao như thuốc ARV đều có tác dụng phụ, nhưng cần phải cân nhắc giữa mức rủi ro và cái lợi:
Tất cả các loại thuốc hiệu nghiệm ở mức này đều có những tác dụng phụ nhưng hậu quả của việc để HIV lây lan mà không có điều trị còn tệ hơn so với những tác dụng phụ mà người bệnh có thể có từ thuốc. Chúng ta phải cân bằng cái lợi và hại từ việc điều trị thuốc. Nhiều người đều cho rằng lợi ích của việc điều trị thuốc sớm quan trọng hơn so với những tác dụng phụ của thuốc. Cho nên bất cứ khi nào bạn định kê đơn thuốc có mức độc cao này cho bất cứ ai, bạn cũng cần phải cân nhắc mức cân bằng thiệt và lợi. Liệu rủi ro của điều trị cao hơn hay cái lợi cao hơn? Trong trường hợp này phần lớn mọi người đều cho rằng dù có những tác dụng phụ do mức độc của thuốc nhưng mức lợi đã vượt những rủi ro.
Áp dụng toàn cầuVới khuyến nghị mới của WHO, nhiều người cũng có thể đặt ra câu hỏi liệu thế giới có thể có đủ thuốc để cung cấp cho những người nhiễm HIV, nhất là tại các nước nghèo và đang phát triển?
Đại diện của WHO cho biết với hướng dẫn mới, thế giới sẽ cần một mức tăng 10% trong tổng số từ 22 đến 24 tỷ đô la cần được tài trợ mỗi năm trên thế giới để có thể cung cấp thêm thuốc cho người bệnh.
Bác sĩ Fauci cho rằng giải pháp đối với vấn đề này không đơn giản nhưng không phải là không thể thực hiện được. Ông nói:
Tôi nghĩ các nước phải tìm kiếm huy động thêm các nguồn lực, thêm tiền để có thuốc cho người bệnh. Hiện tại rất nhiều tài trợ cho thuốc đến từ các chương trình như Pepfar và Global Funds cho các bệnh như AIDS, sốt rét, viêm phổi, cho nên chúng ta phải kêu gọi sự tham gia của các nước, để mỗi nước bao gồm cả các nước ở Nam phi có thể đóng góp thêm để có nhiều người được điều trị càng sớm càng tốt. Việc này không dễ dàng như nói tại một số nước đang phát triển nhưng đó là mục tiêu mà chúng ta nên hướng tới.
Quỹ Pepfar là một quỹ cứu trợ AIDS của Hoa Kỳ. Việt Nam là một trong 15 nước nhận được tài trợ từ quỹ này kể từ năm 2005 trở lại đây với tổng số tài trợ trị giá khoảng 500 triệu đô la. Theo chương trình này, các bệnh nhân nhiễm HIV ở Việt Nam được nhận thuốc ARV miễn phí.
Theo bác sĩ Fauci, hướng dẫn mới cần được áp dụng rộng khắp trên thế giới và mọi người. Tuy nhiên với điều kiện của từng nước, lúc đầu, ưu tiên dùng thuốc sẽ được dành cho những người có bệnh nặng hơn. Về lâu dài tất cả các nước phải huy động các nguồn lực để áp dụng liệu pháp điều trị sớm của WHO.
Theo Rfa.org
http://www.cachchuabenh.net/thuoc-va-suc-khoe/khi-nao-nguoi-nhiem-hiv-can-dung-thuoc-dieu-tri--n71-3993

songchungvoi_HIV
19-11-2015, 13:10
ARV: Cơ hội sống cho bệnh nhân HIV/AIDS19/11/2015 12:56

Mục đích của ARV là làm giảm lượng vi-rút nhờ đó làm tăng số lượng tế bào T CD4, giảm nguy cơ tử vong do các nhiễm trùng cơ hội.



Mục đích của điều trị ARV (thuốc kháng vi-rút) là làm giảm tải lượng vi-rút nhờ đó sẽ làm tăng số lượng tế bào T CD4, làm giảm nguy cơ mắc và tử vong do các nhiễm trùng cơ hội và các bệnh liên quan tới AIDS, làm giảm nguy cơ lây truyền và làm tăng chất lượng sống của người nhiễm HIV/AIDS.


Một trong những thành công trong lĩnh vực chăm sóc người nhiễm HIV là điều trị bằng các thuốc kháng retrovirus (ARV). Vào năm 1996 phác đồ điều trị HIV/AIDS bằng 3 thuốc được áp dụng. Năm 2000 các thuốc ARV thuộc nhóm ức chế men protease được đưa vào sử dụng.



Sau 1 thập kỉ áp dụng phác đồ điều trị, tiên lượng của người nhiễm HIV thay đổi cơ bản. Nhiễm trùng HIV không còn được coi là một căn bệnh chết người nữa mà là một bệnh mạn tính. Nhiều thuốc mới được áp dụng trong điều trị. Với tất cả những thành tựu hiện có, điều trị chống vi-rút cho phép người ta nghĩ đến một khả năng kéo dài tuổi thọ và nâng cao chất lượng sống của người nhiễm tương tự với những người bị bệnh đái tháo đường.


Điều trị ARV cấp cứu được áp dụng trong các trường hợp phơi nhiễm, các nhiễm trùng sơ phát có nguy cơ tử vong. Khởi động từ nhanh chóng đến cấp cứu bằng ARV được áp dụng trong dự phòng lây truyền từ mẹ sang con. Ngoài những trường hợp trên, điều trị bằng ARV không phải là một điều trị cấp cứu. Người bệnh cần trải qua một quy trình bắt buộc theo quy định của từng quốc gia.




http://media.songkhoe.vn//archive/images/2014/09/05/113321_1.jpg
Ảnh minh họa


Khi nào bắt đầu điều trị bằng ARV?



Tuỳ theo khả năng cung cấp thuốc, khả năng phát hiện, điều trị các bệnh cơ hội và khả năng đánh giá tải lượng vi-rút cũng như tình trạng miễn dịch của người bệnh mà mỗi quốc gia có hướng dẫn cụ thể cho việc khởi động điều trị ARV.



Ở Việt Nam, Bộ Y tế cũng đã có bản hướng dẫn chẩn đoán và điều trị nhiễm trùng HIV/AIDS. Bản hướng dẫn này đang được sửa đổi cho phù hợp với các tiến bộ của thế giới. Các hướng dẫn khác trên thế giới có xu hướng sẽ khởi động sớm việc điều trị bằng ARV cho người nhiễm HIV.



Theo Bộ Y tế Việt Nam, điều trị bằng ARV được khởi động khi người bệnh ở giai đoạn lâm sàng IV bất kể CD4 là bao nhiêu, hoặc giai đoạn lâm sàng III có CD4 < 350 tế bào/mm3, hoặc giai đoạn lâm sàng I, II có CD4 <250 tế bào/mm3.



Theo Tổ chức Y tế Thế giới, điều trị bằng ARV được khởi động khi CD4 < 350 tế bào/mm3 máu bất kể số lượng tế bào có triệu chứng lâm sàng hay không, hoặc khi có các biểu hiện lâm sàng ở giai đoạn III và IV với bất kể số lượng CD4. TCYTTG cũng khuyến cáo mạnh mẽ rằng những người bệnh có giai đoạn lâm sàng I và II cần được đếm tế bào CD4 để xác định xem đã cần khởi động điều trị hay chưa.



Theo các hướng dẫn của Hoa Kỳ và châu Âu thì việc khởi động điều trị được áp dụng cho các trường hợp sau: CD4<500, nhiễm HIV có triệu chứng, nhiễm trùng cơ hội cấp tính, phụ nữ có thai, người nhiễm trên 60 tuổi, tải lượng vi-rút (HIV-1 RNA) > 100,000 copies/ml, giảm nhanh CD4 >100TB/năm, viêm gan B, C mạn tính thể hoạt động, bệnh tim mạch hoạt động hoặc có nguy cơ cao, sơ nhiễm HIV có triệu chứng, bệnh lý thận kết hợp với nhiễm HIV, một trong hai người trong cặp vợ chồng hoặc bạn tình có HIV+.



Hướng dẫn này cũng đề cập tới việc khởi động điều trị ngay cả khi CD4 >500. Tuy nhiên có nhiều nghiên cứu và các nhà lâm sàng đưa ra những ý kiến trái ngược nhau. Mới đây nhất một nghiên cứu châu Âu CASCADE (SeroConversion to AIDS and Death in Europe) đã đưa ra kết luận rằng điều trị bằng ARV cho người bệnh có CD4>500 không mang lại lợi ích.



Ðiều trị như thế nào?




http://media.songkhoe.vn//archive/images/2014/09/05/113311_2.jpg
Ảnh minh họa


Hiện nay trên thế giới đã có thêm nhiều thuốc mới. Các nhóm thuốc cũ có thêm 3 thuốc đó là C 125 (Etravirine) thuộc nhóm NNRTI và Tipranavir (Aptivus), Darunavir (Prezista) thuộc nhóm PI. Có 3 nhóm thuốc mới xuất hiện và được phép sử dụng đó là chất ức chế đồng thụ thể CCR5: Maraviroc (Selzentry), chất ức chế hoà màng T20: Enfuvirtide (Fuzéon), thuốc ức chế men integrase: Raltegravir (Isentress).



Phác đồ điều trị hiện nay là phác đồ đảm bảo nguyên tắc: Luôn luôn có trong máu bệnh nhân nồng độ có hiệu quả của tối thiểu là 3 thuốc. Các thuốc đó bao gồm 2 thuốc thuộc nhóm NRTI + 1 thuốc thuộc nhóm NNRTI hoặc 2 NRTI + PI/r. Tuỳ thuộc vào sự sẵn có của thuốc, tình trạng của người bệnh, các nhà chuyên môn sẽ lựa chọn các phác đồ điều trị tương thích theo công thức trên.



Điều trị ARV là điều trị bắt buộc bệnh nhân phải uống thuốc hàng ngày và suốt đời vào giờ nhất định do bệnh nhân và thầy thuốc lựa chọn. Các nhà lâm sàng cho rằng phác đồ phối hợp 3 thuốc có hiệu quả điều trị cao, nhưng quan trọng hơn lại là sự tuân thủ điều trị của người bệnh và kinh nghiệm của thầy thuốc, nhất là khi điều trị được khởi động với CD4 < 200.



Người bệnh cùng các nhà lâm sàng, các nhân viên y tế khác hoặc người hỗ trợ điều trị phải đánh giá thường xuyên mức độ tuân thủ cũng như những khó khăn trong tuân thủ điều trị nhằm đảm bảo người bệnh thực hiện được 5 đúng gồm: đúng thuốc, đúng liều, đúng đường dùng, đúng giờ và đúng cách.



Các nghiên cứu về tuân thủ điều trị trên thế giới đã chỉ ra rằng nếu người bệnh uống thuốc đúng 8/10 lần thì thất bại điều trị là 100%. Do vậy ở nhiều nước giáo dục điều trị trở thành một chuyên khoa mới trong chuyên ngành HIV/AIDS.



Theo Suckhoedoisong.vn

songchungvoi_HIV
24-11-2015, 14:25
Lưu ý khi điều trị bằng thuốc kháng virut ARV

Cập nhật 13:35 ngày 24/11/2015

SKĐS - Mục đích của việc điều trị bằng thuốc kháng virut nhằm ngăn chặn tối đa và lâu dài quá trình nhân lên của HIV trong cơ thể và phục hồi chức năng miễn dịch. Mục đích của việc điều trị bằng thuốc kháng virut nhằm ngăn chặn tối đa và lâu dài quá trình nhân lên của HIV trong cơ thể và phục hồi chức năng miễn dịch. Hiện nay, nguyên tắc điều trị là phối hợp thuốc (dùng phối hợp ít nhất 3 loại thuốc ARV), điều trị sớm, điều trị liên tục suốt đời và đảm bảo tuân thủ điều trị ARV. Người nhiễm HIV cần đến các phòng khám ngoại trú (OPV) hoặc phòng khám chuyên khoa HIV/AIDS tại các bệnh viện để được khám và điều trị sớm. Sau khi được chỉ định điều trị bằng thuốc ARV, người bệnh có thể nhận thuốc hàng tháng tại các phòng khám này hoặc tại địa phương (với một số nơi có triển khai điểm cấp phát thuốc ARV tại xã, phường).




http://skds3.vcmedia.vn/k:2015/13-1448337806484/luu-y-khi-dieu-tri-bang-thuoc-khang-virut-arv.jpg

Điểm phát thuốc ARV miễn phí tại Khoa Tham vấn và hỗ trợ cộng đồng, Trung tâm y tế dự phòng quận 8, TP. Hồ Chí Minh. Ảnh: H.H


Khi điều trị các thuốc này, người bệnh cần lưu ý một số tác dụng phụ của thuốc. Một số tác dụng phụ dễ nhận biết thường gặp là:


Tiêu chảy: Đây là tác dụng phụ thường gặp khi dùng thuốc ARV. Khi bị tiêu chảy cần uống dung dịch oresol để bù nước điện giải, nếu tiêu chảy nặng cần truyền nước. Có thể phải dùng các thuốc chống tiêu chảy để hạn chế tiêu chảy tạm thời.


Buồn nôn: Cảm giác này thường xuất hiện sau khi uống thuốc. Hay gặp khi dùng các thuốc zidovudine (ZDV), stavudine (d4T), abacavir (ABC), tenofovir (TDF)... Để hạn chế tác dụng phụ này, người bệnh có thể uống thuốc trong hoặc ngay sau bữa ăn hoặc có thể uống thuốc chống nôn trước khi uống các thuốc này 30 phút.


Thiếu máu: Một số thuốc ARV có tác dụng ức chế tủy xương làm cho tủy xương giảm khả năng sinh ra hồng cầu gây thiếu máu. Người bệnh sẽ có triệu chứng hoa mắt, chóng mặt. Triệu chứng này thường xuất hiện sau 4 - 6 tuần hoặc có thể xuất hiện sau vài tháng điều trị bằng thuốc ARV. Có thể bổ sung vitamin B12, viên sắt, folic... để khắc phục tình trạng này.
Dị ứng, nổi ban da: Khi uống thuốc người bệnh có thể thấy xuất hiện các ban đỏ rải rác, ngứa. Đây là phản ứng dị ứng nhẹ có thể khắc phục bằng uống thuốc kháng histamin. Nhưng cũng có thể xuất hiện các triệu chứng dị ứng nặng như như hội chứng Stevens Johnson, Lyell có thể đe dọa tính mạng. Khi bị dị ứng thuốc nặng cần ngừng thuốc ngay và điều trị tích cực tại các trung tâm y tế có đủ điều kiện.


Rối loạn giấc ngủ và hay gặp ác mộng trong giấc ngủ: Các triệu chứng này thường không kéo dài, có thể dùng các loại thuốc an thần, thuốc hỗ trợ để ngủ tốt hơn.


Ngoài ra, người bệnh còn có thể gặp rối loạn phân bố mỡ (biểu hiện tăng tích tụ mỡ ở ngực, bụng, lưng, gáy; teo mô mỡ ở cánh tay, cẳng chân, mông, má), vú to ở nam giới, đau đầu...


Khi gặp các biểu hiện trên, người bệnh cần liên hệ với bác sĩ điều trị ngay để được xử trí kịp thời. Không được tự ý ngừng thuốc điều trị ARV.

Dược sĩ Hoàng Thu Thuỷ
http://suckhoedoisong.vn/duoc-si-tu-van/luu-y-khi-dieu-tri-bang-thuoc-khang-virut-arv-20151124110534966.htm