Biện pháp sinh con an toàn ở thai phụ có HIV

Mỗi ngày trên thế giới có khoảng 1500 trẻ bị nhiễm HIV, trong đó đại bộ phận là bị lây nhiễm trong quá trình người mẹ mang thai và sinh nở.

Thực tế y học chứng minh, những phụ nữ và thai phụ có xét nghiệm dương tính với HIV có thể lây nhiễm HIV sang con qua 3 đường chủ yếu: Một là nhau thai, hai là thông qua đường đẻ và ba là đường cho con bú.

Tỉ lệ của cả 3 đường này cộng lại khoảng 35% - 45%, điều này có nghĩa những thai phụ dương tính nếu sinh con thì tỉ lệ lây truyền của họ sang con ở trong khoảng 34% - 45% đó. Việc áp dụng kịp thời các biện pháp phòng ngừa như dùng thuốc kháng virus, giảm thiểu các thao tác gây chấn thương trong quá trình sinh nở, tránh cho con bú có thể giảm tối đa khả năng lây nhiễm thai nhi và trẻ sơ sinh ở những thai phụ nhiễm HIV.


1. Biện pháp phòng ngừa

- Ở những khu vực có đại dịch HIV, đẩy mạnh các biện pháp nhằm ngăn ngừa sự lây nhiễm từ mẹ sang con như chăm sóc sức khỏe sản phụ, tư vấn kiểm tra bệnh và sinh đẻ tại bệnh viện.

- Những sản phụ nhiễm HIV phải nghiêm ngặt tuân thủ những chỉ định của bệnh viện về việc uống thuốc kháng virus, sinh nở tại bệnh viện nhằm giảm thiểu những thao tác gây chấn thương trong quá trình sinh nở đồng thời tránh tuyệt đối cho con bú mẹ sau khi sinh. Những biện pháp này có thể giảm thiểu đáng kể khả năng lây nhiễm HIV sang thai nhi và trẻ sơ sinh.

- Thai phụ khi phát hiện mình bị nhiễm HIV ở thời kỳ đầu mang thai nên đến nhờ bác sĩ tư vấn, tìm hiểu mối nguy hiểm tiềm ẩn của căn bệnh này đối với thai nhi, trẻ sơ sinh và bản thân, tự nguyện lựa chọn việc có nên tiếp tục mang thai hay không.

- Những thai phụ phát hiện thấy mình bị nhiễm HIV nếu lựa chọn chấm dứt thai kỳ thì nên đến bệnh viện sở tại để được tư vấn.

- Những thai phụ phát hiện thấy mình bị nhiễm HIV mà vẫn lựa chọn tiếp tục thai kỳ thì nên đến bệnh viện sở tại có chức năng điều trị kháng virus HIV hoặc các cơ sở chăm sóc sức khỏe bà mẹ trẻ em để được sử dụng miễn phí thuốc kháng virus lây truyền từ mẹ sang con cũng như các dịch vụ kiểm tra khác.

- Những bà mẹ nhiễm HIV tuyệt đối không được nuôi con bằng sữa mẹ mà phải nuôi bộ hoàn toàn. Khi trẻ được 12 và 18 tháng tuổi cho trẻ đi xét nghiệm kháng thể HIV miễn phí.

2. Sinh con an toàn

- Sinh bằng đường âm đạo: Nguyên tắc xử lý toàn bộ quá trình sinh nở bằng đường âm đạo: tránh thao tác gây chấn thương trong quá trình sinh nở, cố gắng rút ngắn quá trình sinh, tránh co thắt mạnh ở tử cung, rút ngắn thời gian vỡ màng ối.

Tránh thao tác gây chấn thương trong quá trình sinh nở là chỉ việc dùng một điện cực nhỏ cài về phía da đầu thai nhi, cắt tầng sinh môn, phá màng nhân tạo, trợ sản bằng foc-xép hoặc hút. Ngoài ra, khi chuẩn bị đỡ đẻ nên chú ý bảo vệ tầng sinh môn, tránh làm nó bị rách.

Khi đầu thai nhi thò ra ngoài, tay phải chú ý giữ tầng sinh môn, không được nóng ruột để vai của bé thò ra, hãy dùng tay trái ép từ sống mũi xuống dưới cằm, cố gắng đẩy chất nhầy và nước ối ra khỏi mũi và miệng nhằm làm giảm nguy cơ lây nhiễm. Nếu vỡ ối sớm hoặc xuất hiện rách màng ối khi chuẩn bị đẻ thì nên tích cực xử lý, rút ngắn quá trình đẻ.

- Phương pháp mổ lấy thai có thể giảm khả năng lây nhiễm từ mẹ sang con. Ở những nơi có điều kiện có thể lựa chọn phương pháp này. Tuy nhiên, phương pháp này có thể xảy ra biến chứng cao, ở những nơi điều kiện khó khăn thường không chủ trương chỉ định phương pháp này. Song song với việc lựa chọn phương pháp này cần uống thuốc kháng virus thích hợp.

3. Xử lý trẻ sau sinh

- Cắt rốn cách cuống rốn 3-5cm đồng thời đặt trẻ vào phòng phục hồi để giữ ấm.

- Sau khi trẻ sinh ra cần kịp thời làm sạch các chất dịch, nước ối và máu người mẹ ở niêm mạc da, khoang mũi, miệng của trẻ.

- Chú ý giữ ấm cho trẻ sau khi sinh.

- Sau khi trẻ sinh ra dùng nước ấm tắm cho bé, động tác phải nhẹ nhàng tránh làm tổn thương da và niêm mạc.

- Việc khử trùng dây rốn phải hết sức cẩn trọng.

- Tiêm chủng dự phòng, như tiêm vác-xin viêm gan B.

AloBacsi.vn

Theo Thanh Tùng - Gia đình Việt Nam