Người có HIV muốn sinh con và gánh nặng giá trị gia đình
Xuất bản: 11:18, Thứ Ba, 22/04/2014
Câu hỏi “Người có HIV nên có con hay không?” vẫn luôn là vấn đề gây nhiều bàn cãi!
Theo báo cáo của Cục Phòng, chống HIV/AIDS, hiện nay nhóm phụ nữ mang thai ở nước ta là 0,19% (tức là trung bình mỗi năm, cả nước có khoảng 5.000 phụ nữ mang thai nhiễm HIV và nếu không can thiệp, mỗi năm nước ta sẽ có khoảng 1.500 trẻ em sinh ra bị nhiễm HIV từ mẹ). Ngoại trừ những phụ nữ có HIV mang thai một cách “vô tình” do không biết mình đã từng bị nhiễm từ trước thì với những phụ nữ đã biết mình có HIV mà vẫn có nhu cầu mang thai rồi sinh con thì đã và đang bị nhận rất nhiều những ý kiến trái chiều.
Những người “đồng tình” cho rằng đây là vấn đề thuộc về quyền, là nhu cầu chính đáng của người phụ nữ, là những tin tưởng, hy vọng vào khoa học kỹ thuật, như phụ nữ mang thai nhiễm HIV nếu không có can thiệp, tỷ lệ lây nhiễm HIV từ mẹ sang con là 25%-40% còn nếu được chẩn đoán sớm và có phác đồ điều trị hiệu quả thì tỷ lệ lây nhiễm chỉ còn khoảng 2% -5%.
Nhưng nhiều người không đồng tình với việc khuyến khích phụ nữ có HIV mang thai và sinh con! Bởi xét trong bối cảnh trình độ dân trí chưa cao, người tư vấn chưa cung cấp đầy đủ kiến thức, kỹ năng về phòng tránh sẽ dễ dẫn đến những quyết định có con một cách sai lầm. Rồi khi đã biết mình và chồng đều có thể chết mà vẫn cứ mong muốn sinh con là việc làm ích kỷ, vô trách nhiệm với chính bản thân mình, với xã hội và với đứa trẻ. Trong khi họ bệnh tật đầy mình, tâm lý bất ổn, khả năng tự nuôi, chăm sóc mình còn khó thì nói gì đến việc chăm sóc một đứa trẻ cho tử tế? Rồi việc sinh con cũng quá rủi ro! Số lượng những trẻ bị lây nhiễm không chỉ làm gia tăng số lượng người nhiễm, làm ảnh hưởng đến chất lượng dân số, gây ra nhiều tốn kém khi chăm sóc, điều trị. Với số lượng trẻ không bị nhiễm thì cũng phải đối mặt với rất nhiều khó khăn. Các ông bà già trong các gia đình sẽ không còn được hưởng tuổi già mà phải còng lưng thay con nuôi cháu. Hoặc khi người thân trong gia đình không thể cưu mang được, tất yếu trẻ sẽ bị bỏ rơi, bị gửi vào các trại trẻ mồ côi, tạo gánh nặng cho xã hội. Trẻ sẽ phải đối mặt với vô vàn khó khăn trong cuộc sống, khó hòa nhập, chịu kỳ thị.
Nhưng khi xem xét “động cơ sinh con của người có HIV dưới tác động của yếu tố văn hóa truyền thống và những giá trị gia đình” lại hiện ra một góc hoàn toàn khác với những trọng trách, áp lực mà họ phải chịu đựng. Thực tế xã hội đã và đang “áp” lên mỗi cá nhân trong gia đình “nghĩa vụ phải sinh con”. Hầu hết người dân Việt Nam đều mong muốn có con. Người ta quá quen với quan niệm vợ chồng lấy nhau mà không có con thì không được coi là một gia đình có sự gắn kết, hoàn hảo, hạnh phúc. Con cái sẽ là nguồn lực chính để chia sẻ, hỗ trợ cha mẹ lúc tuổi già. Sinh con là đem lại địa vị xã hội. Theo một nghiên cứu mới đây của các nhà khoa học trường Đại học Seattle, Mỹ khi nghiên cứu về “Những trở ngại đối với duy trì nòi giống: HIV, nguy cơ sinh sản, phân tầng về tái sinh sản và chất lượng dân số ở Hà Nội” cũng phác họa thực tế: “Nhiều người chồng nhiễm HIV có tâm lý coi đứa con như là sự đền bù cho người vợ. Họ coi con cái là sợi dây gắn kết giữa người vợ với gia đình nhà chồng khi người chồng mất đi. Có những người lại muốn chứng tỏ với mọi người xung quanh là những người nhiễm HIV cũng “bình thường” và họ là những “người tử tế”, tránh được sự kỳ thị về việc không sinh con. Với những đối tượng còn đang muốn giấu việc mình bị nhiễm HIV/AIDS thì việc có bầu, sinh con như là “dấu hiệu đảm bảo” là họ “đang bình thường”, tránh được những câu hỏi của những người xung quanh về việc tại sao họ chưa mang thai”.
Trong thực tế, việc tuyên truyền, can thiệp nhằm giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS và hỗ trợ dự phòng lây nhiễm HIV/AIDS từ mẹ sang con mới chỉ tập trung truyền thông thay đổi nhận thức về bệnh, tư vấn xét nghiệm, cung cấp thuốc điều trị, chăm sóc... còn việc tuyên truyền về thay đổi nhận thức, giảm áp lực của yếu tố văn hóa truyền thống với những giá trị gia đình về việc phải sinh con lên người bệnh thì đang hoàn toàn bị bỏ ngỏ.
GIAO LONG
http://megafun.vn/thanh-tam/bi-mat-cua-nguoi-khac/diem-nong/201404/nguoi-co-hiv-muon-sinh-con-va-ganh-nang-gia-tri-gia-dinh-345899/
