Trung tâm YTDP TP ĐồngHới: Triển khai các biện pháp dự phòng lây truyền HIV

Những năm gần đây, tình hình tiêm chích ma tuý có những diễn biến phức tạp. Song hành với nó là tỷ lệ người bị nhiễm HIV/AIDS trong xã hội cũng có chiều hướng gia tăng, trong đó không loại trừ đối tương phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ. Theo thống kê của cơ quan chức năng, tỷ lệ nhiễm HIV trong phụ nữ mang thai của cả nước là 0,25%; tỷ lệ lây truyền từ mẹ sang con trung bình từ 30 đến 40%. Mỗi năm cả nước có khoảng 2.000 trẻ bị nhiễm HIV. Nhận thức được những nguy cơ và tác hại của HIV/AIDS, những lợi ích và tính nhân văn của việc dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con, Đảng và nhà nước ta đã sớm quan tâm đến công tác phòng chống HIV/AIDS cũng như công tác dự phòng lây nhiễm HIV từ mẹ sang con. Là một trong 9 chương trình ưu tiên của chiến lược quốc gia phòng, chống HIV/AIDS đến năm 2010 và tầm nhìn 2020, những năm qua, chương trình dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con đã góp phần hạn chế tốc độ gia tăng nhiễm HIV nói chung và tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con nói riêng.

Cùng với cả nước, thành phố Đồng Hới đang trong quá trình phát triển và hội nhập. Bên cạnh những thành tựu về kinh tế thì các tai tệ nạn xã hội trong đó có HIV/AIDS cũng có chiều hướng gia tăng. Các đối tượng phụ nữ có nguy cơ lây nhiễm HIV cao thường tập trung ở các khách sạn, nhà hàng. Đến thời điểm này, TP đã ghi nhận 3 trường hợp trẻ sinh ra từ người mẹ có xét nghiệm HIV dương tính trong đó, 1 cháu đã bị lây nhiễm HIV từ mẹ, chiếm tỷ lệ trên 33%- tương đương với tỷ lệ toàn quốc. Chủ đề của tháng cao điểm dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con năm 2012 là “Hướng tới loại trừ lây truyền HIV từ mẹ sang con vào năm 2015” đã được triển khai từ 01-30/6 trên phạm vi toàn quốc với nhiều hoạt động cụ thể như: tổ chức các đợt truyền thông lưu động tại các xã, phường, thôn bản và cụm dân cư về phòng chống HIV/AIDS và dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con; thực hiện truyền thông trực tiếp như nói chuyện, tư vấn, thăm hộ gia đình, thảo luận nhóm thông qua đội ngũ cộng tác viên và nhân viên y tế thôn bản. Ông Lại Văn Hải- giám đốc TTYTDP TP Đồng Hới cho biết: Trung tâm y tế dự phòng TP đã phối hợp các ban, ngành, đoàn thể thực hiện hướng dẫn cơ sở vận động phụ nữ mang thai, đặc biệt tập trung vào phụ nữ có nguy cơ lây nhiễm HIV tham gia tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện. Tổ chức tập huấn cho cán bộ làm công tác tư vấn tại các cơ sở sản khoa và hệ thống chăm sóc sức khỏe sinh sản các tuyến. Đồng thời, tăng cường các hoạt động khám, quản lý thai sản, cung cấp các dịch vụ về KHHGĐ cho phụ nữ nói chung và phụ nữ nhiễm HIV nói riêng. Những phụ nữ mang thai khi khám thai hiện nay đều được tư vấn, xét nghiệm HIV. Nếu kết quả dương tính sẽ được theo dõi và can thiệp đúng quy trình nhằm làm giảm tới mức thấp nhất nguy cơ lây nhiễm HIV cho con.Bên cạnh đó, để dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con một cách có hiệu quả, Trung tâm và Bệnh viện Đa khoa TP đã chuẩn bị thuốc kháng virus HIV (ARV) cho người mẹ. Trong trường hợp trẻ được sinh ra từ mẹ có HIV, trung tâm sẽ thực hiện tư vấn cho các bà mẹ cách nuôi dưỡng trẻ… Trên thực tế, phần lớn số phụ nữ mang thai nhiễm HIV chủ yếu phát hiện ở giai đoạn muộn (giai đoạn mang thai hoặc khi chuyển dạ). Vì vậy, đơn vị chức năng khá khó khăn trong tư vấn xét nghiệm tự nguyện, quản lý các bà mẹ nhiễm HIV và trẻ em sinh ra từ người mẹ nhiễm HIV. Một trong số những nguyên nhân chủ yếu tình trạng này là do bản thân người phụ nữ mang thai và phụ nữ nhiễm HIV thiếu thông tin, kiến thức về lây truyền HIV, các dịch vụ dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con chưa được cung cấp rộng rãi. Sự kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV/AIDS còn nặng nề… HIV lây truyền từ mẹ sang con có thể xảy ra ở cả 3 thời kỳ: mang thai, chuyển dạ và cho con bú với tỷ lệ nguy cơ nhiễm như sau: 10% trong thời kỳ mang thai, 15-20% trong thời kỳ chuyển dạ và 10% trong thời kỳ cho con bú.Theo đó, y học hiện đại cũng đã có các bước can thiệp dự phòng thích hợp và hiệu quả. Can thiệp trước sinh: Nếu thai phụ được xác định HIV dương tính, sẽ được giới thiệu đến cơ quan chuyên môn để được chăm sóc điều trị HIV/AIDS,đánh giá về lâm sàng và xét nghiệm. Nếu đủ tiêu chuẩn, sẽ điều trị bằng thuốc kháng virus ARV …Can thiệp trong khi sinh: Với những thai phụ chưa tiếp cận các can thiệp trước sinh, cần tư vấn xét nghiệm nhanh HIV, nếu dương tính thì được cho sử dụng phác đồ ARV dự phòng lây truyền mẹ con và sẽ được cân nhắc chỉ định mổ lấy thai. Can thiệp sau sinh: Chủ yếu là tư vấn cho người mẹ về vấn đề cho con bú sau sinh. Tốt nhất là nuôi trẻ bằng sữa ngoài thay cho bú mẹ vì trong sữa cũng có chứa HIV. Sinh ra những đứa con khỏe mạnh là mong muốn của hết thảy những người làm mẹ nhưng với những người mẹ không may bị nhiễm HIV, mong ước giản dị ấy dường như khó khăn hơn nhiều bởi họ phải đối mặt với không ít trở ngại. Ngoài việc vượt qua sự kỳ thị thì bản thân thai nghén sẽ làm tiến trình phát triển của AIDS nhanh hơn, thai nhi dễ bị dị dạng, suy dinh dưỡng, đẻ non hoặc bị chết lưu và trẻ sinh ra có thể bị nhiễm HIV…Phụ nữ có HIV muốn sinh con hoặc đã mạng thai cần đăng ký đẻ tại các cơ sở y tế để được theo dõi thai nghén đều đặn và được tư vấn thường xuyên, được điều trị miễn phí dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con bằng các thuốc kháng vi rút nhằm làm giảm tới mức thấp nhất nguy cơ lây nhiễm HIV cho đứa con thân yêu của mình.Khoa Hồng http://donghoi.gov.vn/front-end/inde...SINGLE_ARTICLE