Khi HIV đã xâm nhập vào cơ thể thì tiến triển của HIV ở phụ nữ cũng tương tự như ở nam giới và thuốc kháng vi rút cũng có tác dụng ở phụ nữ tương tự như ở nam giới. Tuy nhiên, ở phụ nữ, HIV còn có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt và sức khoẻ sinh sản.
HIV và kinh nguyệt của bạn gái
Khi bạn gái có H, sự phát triển của vi rút HIV trong cơ thể có thể làm thay đổi sự cân bằng về nội tiết, làm sút cân hoặc gây thiếu máu. Từ đó có thể dẫn đến một số rối loạn kinh nguyệt như: chu kỳ kinh nguyệt không đều, lượng máu kinh có thể nhiều hơn hoặc ít hơn bình thường, chậm kinh hoặc mất kinh (mặc dù không có thai), đặc biệt là đối với những trường hợp bạn gái có H có lượng tế bào bạch cầu lympho T (CD4) suy giảm chỉ còn dưới 200 đơn vị (do bị vi rút HIV phá huỷ, tiêu diệt).
Thậm chí ở một số bạn gái, HIV còn có thể gây mãn kinh sớm,với các triệu chứng như: kinh nguyệt thưa dần rồi ngừng hẳn, khô âm đạo, có những cơn nóng bừng mặt, giảm ham muốn tình dục, da khô và có các đốm đồi mồi trên da, đi tiểu nhiều lần hơn bình thường, tính tình thay đổi … Những dấu hiệu này ảnh hưởng khá lớn đến chất lượng cuộc sống của người phụ nữ.Các dấu hiệu ở trên cho thấy bệnh đang tiến triển vì vậy, bạn gái có H cần báo cho bác sỹ ngay khi những dấu hiệu này mới xuất hiện.
HIV và các viêm nhiễm đường sinh sản ở bạn gái
Khi nhiễm vi rút HIV, hệ thống miễn dịch của cơ thể bị suy giảm nên những người có H thường dễ mắc các nhiễm trùng đường sinh sản. Tuy nhiên, do đặc điểm của cơ thể nên bạn gái có H dễ bị mắc các nhiễm trùng đường sinh sản hơn nam giới. Và khi đã mắc các nhiễm trùng đường sinh sản thì bệnh thường kéo dài và khó điều trị hơn.Những nhiễm trùng đường sinh sản bạn gái có H dễ bị mắc là: nấm âm đạo, viêm tiểu khung và ung thư cổ tử cung. Khi bạn gái có H bị nhiễm nấm âm đạo, rất khó điều trị khỏi hẳn. Bệnh này thường gây ngứa dữ dội, dai dẳng ở âm hộ và có cảm giác đau rát ở âm đạo, kèm theo nhiều khí hư màu trắng, đặc.
Viêm tiểu khung thường do Chlamydia hoặc lậu gây ra. Ở bạn gái có H, nhiều loại vi khuẩn hoặc vi trùng lao cũng có thể gây ra bệnh này. Viêm tiểu khung thường gây đau bụng dưới kéo dài, đôi khi đau dữ dội, ra nhiều khí hư, mệt mỏi và thậm chí có thể kèm theo sốt, nôn hoặc ra máu âm đạo bất thường.Ở bạn gái có H, tỷ lệ mặc bệnh ung thư cổ tử cung cao hơn so với các phụ nữ khác. Bệnh này do vi rút gây bệnh sùi mào gà ở bộ phận sinh dục gây ra. Nếu bệnh không được điều trị sớm có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Để phát hiện bệnh sớm cần thường xuyên đi khám phụ khoa và làm xét nghiệm (6 tháng/ lần).
Đối với các bạn gái có H, việc mắc các nhiễm trùng đường sinh sản có thể để lại những hậu quả nặng nề. Tuy nhiên, điều may mắn là phần lớn các nhiễm trùng này đều có thể phòng được bằng cách sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục. Chính vì vậy, đối với các bạn gái có H cần đặc biệt quan tâm và thực hiện Tình dục an toàn.
HIV và việc mang thai, sinh con của bạn gái
Đối với các bạn gái có H, việc mang thai và sinh con chứa đựng rất nhiều rủi ro và nguy hiểm. Điều này đòi hỏi các bạn gái có H phải cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định trở thành Mẹ.Chúng ta đều biết rằng, người mẹ có H có khả năng truyền vi rút HIV cho con trong quá trình mang thai, sinh nở và cho con bú. Tuy nhiên, không phải tất cả những đứa con do các bà mẹ có H sinh ra đều nhiễm HIV. Tỷ lệ lây nhiễm HIV từ mẹ sang con nếu không được điều trị dự phòng chiếm khoảng 30%.
Trước khi quyết định có thai hoặc trước khi quyết định có con, bạn gái có H cần cân nhắc một số vấn đề sau đây:
- Tình trạng sức khoẻ của bản thân có đủ để vượt qua quá trình mang thai và sinh nở hay không? Nếu bạn gái có H đang mắc bệnh nhiễm trùng đường sinh sản chưa được điều trị khỏi hoặc có lượng CD4 thấp thì không nên có thai.
- Bạn gái có H có cơ hội được điều trị dự phòng lây nhiễm từ mẹ sang con không? Hiện nay, tại các bệnh viện phụ sản lớn ở nước ta như: Bệnh viện Từ Dũ, Viện bảo vệ sức khoẻ bà mẹ và trẻ sơ sinh, Bệnh viện trung ương Huế, Viện Phụ sản Hải Phòng và nhiều khoa sản bệnh viện đa khoa tỉnh đã có thuốc điều trị dự phòng miễn phí cho các trường hợp bà mẹ có H. Vì vậy, khi quyết định có thai và sinh con, bạn gái có H cần đến các cơ sở y tế kể trên để được tư vấn và điều trị dự phòng, nhằm làm giảm nguy cơ lây truyền vi rút cho con.
Trong trường hợp bạn gái có H không có điều kiện tiếp cận với việc điều trị dự phòng lây nhiễm từ mẹ sang con thì không nên có thai hoặc sinh con.
- Bạn gái có H có điều kiện mổ đẻ khi sinh con và có khả năng nuôi dưỡng con bằng sữa bột hay không? Việc sinh con theo đường âm đạo hoặc cho con bú sau khi sinh làm tăng khả năng truyền vi rút HIV từ mẹ sang con. Vì vậy, khi bạn gái có H quyết định có thai và sinh con cần chuẩn bị trước việc được mổ đẻ khi sinh con và không nên cho con bú sữa mẹ (vì trong sữa mẹ có vi rút HIV).
- Bạn gái có H có khả năng chăm sóc, nuôi dưỡng con hay không? Có còn khoẻ mạnh trong một thời gian dài không? Có điều kiện sử dụng thuốc kháng vi rút không và có thể tìm sự hỗ trợ từ phía gia đình, người thân trong việc nuôi dạy con hay không? Chúng ta đều biết rằng, nhiễm HIV là nhiễm suốt đời, vì vậy nếu bạn gái có H đảm bảo được rằng con bạn sinh ra sẽ được chăm sóc và dạy dỗ như phần lớn những đứa trẻ khác thì mới nên quyết định có con.
Ngoài ra, khi mang thai và sinh con, bạn gái có H cần tuyệt đối tránh sử dụng rượu và ma tuý, đồng thời cần được theo dõi chặt chẽ thời gian vỡ ối (khi sắp sinh con). Nếu người mẹ bị vỡ ối trước khi sinh từ 4 tiếng trở lên hoặc sử dụng rượu và ma tuý trong thời gian mang thai thì có nguy cơ truyền vi rút HIV sang con rất cao.Phần lớn con của những bà mẹ có HIV ngay khi sinh đều cho kết quả xét nghiệm dương tính (vì trong máu trẻ còn kháng thể chống lại HIV do mẹ truyền sang) nhưng điều đó không có nghĩa là tất cả các cháu bé này đều bị nhiễm HIV. Các bà mẹ cần chờ sau khi trẻ được 18 tháng tuổi xét nghiệm lại và nếu lúc này kết quả xét nghiệm vẫn cho kết quả dương tính thì bé mới bị nhiễm HIV, còn nếu kết quả xét nghiệm là âm tính thì trẻ không bị nhiễm HIV từ mẹ.
HIV và việc tránh thai của bạn gái
Cũng giống như những bạn gái khác, nếu bạn gái có H không muốn bị mang thai ngoài ý muốn thì cần sử dụng biện pháp tránh thai khi có quan hệ tình dục. Đối với bạn gái có H, sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục là biện pháp tránh thai tốt nhất.Vì bao cao su không chỉ giúp bạn gái tránh mang thai ngoài ý muốn mà còn giúp bạn gái tránh bị nhiễm thêm các dòng vi rút khác cũng như tránh được các bệnh lây qua đường tình dục. Tuy nhiên, nếu bạn gái có H thực sự muốn việc tránh thai đạt hiệu quả tuyệt đối thì cần sử dụng biện pháp tránh thai “kép”, tức là kết hợp bao cao su và một biện pháp tránh thai khác như tính vòng kinh, thuốc diệt tinh trùng … Hiện nay, vẫn còn nhiều ý kiến tranh cãi về độ an toàn và tính hiệu quả của các biện pháp tránh thai khác như: Thuốc uống tránh thai, thuốc tiêm tránh thai, vòng tránh thai đối với các bạn gái có H. Mặc dù chưa có các kết luận rõ ràng song qua quan sát thực tế cho thấy nếu bạn gái có H không điều trị thuốc kháng vi rút thì việc sử dụng thuốc tránh thai cũng không ảnh hưởng gì đáng kể đến sức khoẻ của bạn.
Ngọc Trang
