Hậu quả khi dùng quá nhiều vitamin A
29/6/2014 11:15
Nhu cầu vitamin A hàng ngày đối với người lớn 600 microgam tương đương 2.000 đơn vị quốc tế (IU) và trẻ em 400 microgam tương đương 1330 IU. Cơ thể không tự tổng hợp được vitamin A, cho nên khi cung cấp không đầy đủ hoặc do một số tình trạng bệnh lý ví dụ bệnh gan, mật hoặc do mất cân bằng giữa cung và cầu sẽ gây nên thiếu vitamin A.
http://daidoanket.vn/Pictures/bao tu..._180_14_a2.jpg
Vitamin A có trong những thực phẩm như bí đỏ
Thiếu vitamin A có thể xuất hiện các triệu chứng: tăng sừng hóa biểu mô, da khô, thoái hóa tuyến mồ hôi, nhiễm trùng da, quáng gà, khô màng tiếp hợp, khô giác mạc có thể gặp viêm loét giác mạc dễ dẫn đến mù lòa và cơ thể dễ bị nhiễm trùng hô hấp, tiết niệu, sinh dục và chậm lớn, chán ăn.
Để tránh thiếu vitamin A cần bổ sung vitamin A đầy đủ và đúng cách
Để phòng ngừa thiếu vitamin A, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ cần được bú sữa mẹ, đặc biệt là sữa non. Khi trẻ bước vào độ tuổi ăn dặm, các bà mẹ cần thay đổi nhiều loại thực phẩm để chế biến các món ăn tạo sự ngon miệng và phù hợp với trẻ, nhưng vẫn bảo đảm cung cấp đầy đủ lượng vitamin A cần thiết trong khẩu phần ăn. Ngoài ra, các bà mẹ cần bổ sung thêm chất béo, dầu mỡ vào khẩu phần của trẻ bởi vitamin A là loại vitamin tan trong dầu, khi khẩu phần ăn thiếu dầu mỡ sẽ làm giảm khả năng hấp thụ vitamin A của cơ thể.
Hiện nay, trong thành phần của các loại dầu ăn dành cho trẻ em có chứa một hàm lượng vitamin A nhằm bổ sung nhu cầu hàng ngày của trẻ. Chỉ cần 1 thìa dầu ăn (5ml) vào cháo, bột vừa nấu chín trẻ sẽ được cung cấp đầy đủ chất béo và giúp hấp thụ tốt vitamin A có trong thực phẩm, ngoài ra còn có thể bổ sung thêm nhiều dưỡng chất quan trọng khác như DHA, EPA, omega 3, 6, 9 cho sự phát triển thể chất và trí não của trẻ.
Trẻ dưới 6 tháng nhưng không bú mẹ cũng cần được bổ sung vitamin A tại trạm y tế, với liều duy nhất 50.000 IU. Trẻ 6 - 36 tháng tuổi nên được uống vitamin A liều 375-400 microgam (1250-1330 IU) hàng ngày hoặc liều cao 6 tháng một lần. Trẻ 4-6 tuổi uống liều 500 microgam (1665 IU), 7-10 tuổi uống liều 700 microgam (2330 IU) hàng ngày. Để phòng bệnh khô mắt cứ 3-6 tháng cho trẻ uống 200.000 IU, trẻ dưới 1 tuổi uống 100.000IU.
Điều trị thiếu hụt vitamin A gây khô mắt
Khi có chẩn đoán chắc chắn khô mắt do thiếu vitamin A phải cho trẻ uống ngay 200.000IU, ngày hôm sau và sau 2 tuần uống lại liều tương tự. Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều những loại thuốc được quảng cáo là bổ sung vitamin A hoặc vitamin tổng hợp, nhưng tốt nhất nên bổ sung vitamin A từ tự nhiên.
Retinol là dạng hoạt động của vitamin A có nhiều trong gan đặc biệt là gan cá thu, thận, trứng, sữa và các chế phẩm từ sữa. Tiền vitamin A có trong thực vật có màu vàng, đỏ hoặc xanh sẫm như gấc, cà rốt, bí đỏ, đu đủ, xoài, rau muống, rau dền, mồng tơi, rau đay… Do nguồn thực phẩm chứa vitamin A rất phong phú nên các bà mẹ cần biết cách kết hợp các thực phẩm này khi chế biến món ăn cho bé, để bé có thể hấp thu các vitamin A hay các tiền chất vitamin A từ khẩu phần ăn hàng ngày một cách tốt nhất.
Cần lưu ý tránh tình trạng thừa vitamin A
Nếu dùng quá liều và hoặc liều cao trong thời gian dài sẽ đưa đến hội chứng ngộ độc vitamin A cấp, hoặc mạn tính rất nguy hiểm. Ngộ độc có thể xảy ra khi uống trên 40.000 đơn vị mỗi ngày với các biểu hiện: bơ phờ, chậm chạp, trạng thái dễ bị kích thích, đau bụng, đau xương khớp, buồn nôn, da khô, sung huyết da, ngứa, bong da toàn thân, rụng tóc, môi khô nứt nẻ, chán ăn, gan lách to, phù gai thị.
Ở một số trẻ xuất hiện cốt hóa sớm ở các sụn tiếp hợp, gây ngừng tăng trưởng, ở trẻ dưới 1 năm tuổi có thể bị tăng áp lực nội sọ gây thóp lồi. Khi xuất hiện thừa vitamin A nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được điều trị.
BS. Trọng Nguyễn
Hậu quả khi dùng quá nhiều vitamin A
04-12-2014 06:28
Vitamin A giúp tăng cường thị lực, tăng cường khả năng sinh sản, giúp xương chắc khỏe… nên nhiều người đã lam dụng nó một cách vô tội vạ dẫn đến những hậu quả đáng tiếc.
PGS.TS. BS. Đại tá Nguyễn Thanh Chò (Chủ nhiệm Bộ môn Dinh dưỡng, Viện Quân Y 103) đã trao đổi cụ thể về vấn đề này như sau:
Xin bác sĩ cho biết bản chất của vitamin A là gì?
Vitamin A là vitamin tan trong dầu, khi thừa không thải ra khỏi cơ thể hàng ngày như các loại vitamin tan trong nước, mà tích luỹ lại trong gan nên dùng thời gian dài có thể gây ngộ độc. Vitamin A rất sẵn có trong thực phẩm như: gan động vật, trứng, sữa... Và dạng tiền vitamin A (beta-caroten) có nhiều trong các loại củ quả có màu vàng, đỏ, da cam như cà rốt, đu đủ, gấc, chuối… các loại rau lá màu xanh đậm: rau ngót, rau muống, rau khoai lang, mồng tơi...
Nhiều người mắc các bệnh về mắt thường nghĩ ngay đến việc bổ sung vitamin A cho cơ thể bằng thuốc hay thực phẩm có nhiều vitamin A. Vậy theo bác sĩ thì vai trò của vitamin A đối với cơ thể là như thế nào?
Vitamin A cần thiết cho quá trình nhìn, sinh sản, phát triển, sự phân bào, sao chép gene và chức năng miễn dịch. Nhu cầu của cơ thể chỉ khoảng vài trăm microgam/ngày, nhưng khi thiếu nó cũng gây ra những rối loạn chuyển hóa quan trọng và là nguyên nhân của nhiều căn bệnh nguy hiểm.
Vitamin A được chỉ định dùng cho người mắc bệnh quáng gà, khô mắt, rối loạn nhìn màu mắt. Bệnh vẩy cá, bệnh trứng cá, chứng tóc khô dễ gãy, móng chân, móng tay bị biến đổi, hội chứng tiền đình, rối loạn mãn kinh, xơ teo âm hộ. Chứng mất khứu giác, viêm mũi họng mãn, điếc do nhiễm độc, ù tai. Nhiễm khuẩn hô hấp, tiêu hóa, phòng thiếu hụt vitamin A ở người mới ốm dậy, phụ nữ cho con bú, cường giáp. Nó cũng được chỉ định dùng cho trẻ em chậm lớn, mắc bệnh nhiễm khuẩn hô hấp…
Lạm dụng vitamin A sẽ gây ra những tác hại nào thưa bác sĩ?
- Nếu dùng quá nhiều caroten hay còn gọi là tiền vitamin A (ở các thực phẩm) gây tích trữ dưới da, làm vàng da nhất là ở lòng bàn tay, bàn chân. Những dấu hiệu này sẽ thuyên giảm nếu ngừng sử dụng vitamin A liều cao.
- Ở người lớn, lạm dụng vitamin A sẽ có các biểu hiện như đau đầu, mệt mỏi, buồn nôn, khô da, rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ.
- Đối với bà bầu, sử dụng quá liều vitamin A có thể gây quái thai hoặc gây đẻ khó do rối loạn cơn co.
- Đối với trẻ em, khi sử dụng quá lượng vitamin A cần thiết cho cơ thể, trẻ sẽ mắc bệnh viêm da sần dạng vảy cá, trẻ chậm tăng cân, tăng chảy máu và đau xương, kìm hãm sự phát triển xương làm trẻ chậm lớn… Điều này ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của trẻ. Vì vậy, việc sử dụng cần theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Bác sĩ cho biết những biểu hiện như thế nào khi bị ngộ độc vitamin A?
- Chóng mặt liên tục
- Mờ mắt, nhìn không rõ đồ vật
- Kinh nguyệt bất thường
- Loãng xương
- Đau đầu thường xuyên
- Tóc rụng
- Mất ngủ
- Tiêu chảy
- Da bị mẩn ngứa, rối loạn sắc tố da
- Bạn có thể bị ngất xỉu trong lúc làm việc…
Vậy bác sĩ có lời khuyên gì cho những người đang sử dụng vitamin A?
Chúng ta không nên lạm dụng mà chỉ sử dụng một lượng vitamin A đủ với nhu cầu của cơ thể. Đặc biệt là không nên uống thêm vitamin A khi không cần thiết. Phụ nữ mang thai chỉ cần ăn nhiều các thực phẩm giàu vitamin A kể trên hàng ngày thì cũng cung cấp đủ vitamin A rồi.Tuy nhiên, không nên kéo dài thời gian sử dụng các loại thực phẩm chứa nhiều vitamin A. Thay vào đó, nên đa dạng hóa thực phẩm để có chế độ ăn tốt nhất cho cơ thể. Khi muốn bổ sung thêm vitamin A, cần có sự chỉ dẫn của bác sĩ.
Trích dẫn:
Thựcphẩm giàuvitamin A
- Gan gà: 6.960 microgam (mcg)
- Cà rốt: 5.040mcg
- Gan lợn: 6.000mcg
- Đu đủ chín: 2.100mcg
- Trứng vịt lộn: 875mcg
- Rau ngót: 6.650mcg
- Lươn: 1.800mcg
- Rau dền: 5.300mcg
Theo Sức khỏe Gia đình
