Thứ ba 08/12/2015 15:00


Cần phải có thêm nhiều nỗ lực hơn nữa trong công tác tiếp cận công lý cho phụ nữ bị bạo lực tình dục. Điều này đòi hỏi nhà nước cần có các biện pháp phòng chống bạo lực tình dục, bảo vệ phụ nữ, truy tố, trừng phạt tội phạm và trợ giúp cho nạn nhân.


Các thông điệp này đã được nhấn mạnh tại tọa đàm chính sách “Tiếp cận công lý cho phụ nữ bị bạo lực tình dục ở Việt Nam” do Cơ quan Liên Hợp Quốc về bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ (UNWOMEN), Cơ quan phòng, chống ma túy và tội phạm của Liên Hợp Quốc (UNODC), CSAGA tổ chức với sự hỗ trợ của GBVNet, tổ chức Care quốc tế, tổ chức Plan quốc tế và Viện Nghiên cứu phát triển xã hội ISDS.
Toàn cảnh Hội thảo. Ảnh Nhật Thy
Hiện nay, mặc dù chưa có số liệu thống kê chính thức về các loại hình bạo lực tình dục khác nhau tại Việt Nam, tuy nhiên số liệu từ một nghiên cứu nhỏ gần đây đã chỉ ra rằng, 87% phụ nữ và trẻ em gái đã từng bị quấy rối tình dục tại nơi công cộng; gần 30% phụ nữ hành nghề mại dâm tại Việt Nam cho biết họ đã từng là nạn nhân của bạo lực tình dục và 22% trong số này đã từng bị cưỡng bức tình dục; 10% phụ nữ đã kết hôn tại Việt Nam từng bị chồng tấn công tình dục.

Bạo lực tình dục có thể xảy ra tại gia đình hay nơi được cho là “an toàn”, “bình yên”. Nhiều người còn cho rằng “cưỡng bức tình dục” chỉ do người lạ gây ra, khi cưỡng ép có để lại những tổn thương về thể xác cho nạn nhân. Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây về 462 vụ việc cưỡng bức và tấn công tình dục đã chỉ ra một thực tế hoàn toàn khác. Trong 86% những vụ việc này, kẻ tình nghi lại có mối quen biết với nạn nhân và phần lớn các vụ việc xảy ra tại nơi riêng tư mà không hề có sự tổn thương về thể xác.

Phát biểu khai mạc tọa đàm, bà Shoko Ishikawa, Trưởng đại diện UNWOMEN khẳng định: “Bạo lực tình dục thường xuyên bị xã hội che dấu. Khi một người phụ nữ nói rằng cô ấy bị cưỡng bức, ngay lập tức câu hỏi đặt ra là cô ấy đã làm gì khiến bị cưỡng bức, có thể cô ấy tới nhầm một nơi nào đó vào nhầm thời điểm, hoặc do cô ấy ăn mặc không đứng đắn, hoặc hành vi tình dục của nam giới được mặc nhiên coi là bản năng tự nhiên của con người, còn “người con gái ngoan” thì không được chủ động quyến rũ. Nghiên cứu quốc gia năm 2010 về bạo lực gia đình cho thấy, 87% phụ nữ bị bạo hành gia đình không tìm tới sự trợ giúp từ các cơ quan có thẩm quyền. Điều này có thể dễ dàng hiểu được tại sao”.

“Chúng ta phải ngay lập tức thay đổi suy nghĩ. Vấn đề giới là một cơ cấu xã hội. Điều đó có nghĩa là vai trò của phụ nữ và nam giới cần được cả xã hội và nền văn hóa của chúng ta tiếp nhận và hiểu biết”, bà Shoko Ishikawa nhấn mạnh.


Theo ông Chris Batt, Quản lý Văn phòng UNODC tại Việt Nam, bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái là một vấn đề nghiêm trọng, tuy nhiên đây lại là một trong những loại hình tội phạm ít bị truy tố nhất trên thế giới. Hơn nữa chủ đề về bạo lực tình dục lại thường bị coi là chủ đề nhạy cảm để thảo luận công khai vì sự kỳ thị đối với loại hình tội phạm này khiến những ai là nạn nhân buộc phải im lặng khi bị lạm dụng.

Theo ông Chris Batt, để đối phó hiệu quả với vấn nạn này, cần một cách tiếp cận lâu dài, có hệ thống và toàn diện nhằm thừa nhận và bảo vệ quyền con người bình đẳng và đầy đủ cho phụ nữ. Pháp luật, chính sách, quy trình và quan trọng nhất là các thông lệ thực tiễn cần phải được nhìn nhận lại và sửa đổi để đảm bảo tránh tình trạng kỳ thị về giới. Chất lượng và khả năng tiếp cận các dịch vụ cần được cải thiện để phụ nữ được tiếp cận các dịch vụ nhanh chóng, bất kể họ ở đâu, thuộc dân tộc nào, bao nhiêu tuổi và thu nhập ra sao.

Phụ nữ cần phải tiếp cận với cảnh sát để báo cáo tố giác về hành vi tội phạm, được tư vấn pháp lý và được bảo vệ. Các ứng phó với bạo lực phải được tiến hành ngay lập tức, đồng bộ và hiệu quả để các hành vi vi phạm pháp luật này bị trừng trị và công lý được bảo đảm. Các cơ quan thuộc các lĩnh vực khác nhau trong xã hội cần phải cùng nhau hợp tác.

“Sự im lặng trước bạo lực tình dục đối với phụ nữ và trẻ em gái cần phải bị phá vỡ”, ông Batt nói thêm.


Tại buổi tọa đàm, các đại biểu đã được nghe những câu chuyện có thật về những khó khăn mà nạn nhân bị bạo lực tình dục gặp phải khi tìm kiếm công lý. Việc thiếu các định nghĩa rõ ràng và các điều luật đặc biệt đối với các tội danh quấy rối tình dục, khoảng trống trong chính sách và luật về bạo lực tình dục cũng như sự thiếu nhận thức về khuôn mẫu giới của những người làm việc trong lĩnh vực tư pháp cũng là vấn đề quan tâm chính của tọa đàm.

Các đại biểu cũng thảo luận cách thức cải thiện những chính sách và luật hiện hành về vấn đề này cũng như đề xuất cách thức giải quyết cùng với các khuyến nghị. Khuyến nghị tại tọa đàm sẽ được tóm tắt và chuyển tới các cơ quan có thẩm quyền.

Tọa đàm là một phần của Chiến dịch toàn cầu “16 ngày Hành động để chấm dứt bạo lực đối với Phụ nữ và Trẻ em gái” do Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon phát động nhằm đưa ra thông điệp về việc không dung thứ cho bạo lực tình dục và các hình thức bạo lực khác đối với phụ nữ và trẻ em gái trên toàn cầu.
Nhật Thy
http://tiengchuong.vn/Tin-tuc-su-kie...lang/16076.vgp