1.1. Kỹ thuật lấy bệnh phẩm làm phiến phết nhuộm Gram
- Dụng cụ: Tăm bông vô trùng, khuyên cấy, mỏ vịt, lam kính…
- Đối với phụ nữ: làm ướt mỏ vịt bằng nước ấm, đặt mỏ vịt lấy bệnh phẩm bằng que cấy ở lỗ niệu đạo, lỗ các tuyến Bartholine, Skènes, ống cổ tử cung, dịch cùng đồ, rìa hậu môn là nơi để lấy bệnh phẩm.
- Đối với nam giới: nắn dọc niệu đạo để dịch tiết chảy ra, dùng khuyên cay vô trùng lấy sâu vào niệu đạo khoảng 2cm. Cần làm nhẹ nhàng để tránh làm đau bệnh nhân.
- Đối với trẻ em viêm kết mạc mắt do lậu lấy bệnh phẩm ở mắt bằng que tăm bông.
- Một số trường hợp bệnh phẩm được lấy ở họng.
- Phết bệnh phẩm lên lam kính từ khuyên cấy hoặc que tăm bông, để khô tự nhiên, cố định bằng hơi nóng khô qua đèn cồn.
- Nhuộm Gram:
- Phủ phiến phết bằng dung dịch Crystal Violet, 1 phút
- Rửa nước, Phủ dung dịch Glugol, 1 phút.
- Tẩy màu bằng cồn acetol cho tới khi giọt cồn không còn màu
- Phủ phiến phết bằng dung dịch Safranine , 30 giây.
- Rửa nước, để khô tự nhiên
1.2. Nhận định kết qua dưới kính hiển vi vật kính X100
Dười KHV, vi khuẩn hình hat cà phê, đứng thành đôi, gram âm, nằm trong tế bào bạch cầu, đôi lúc nằm ngoài bạch cầu. Khi nhìn thấy những tính chất trên của vi khuẩn chỉ ghi nhận: “Tìm thấy song cầu khuẩn Gram âm, hình hạt cà phê nằm trong tế bào (hay ngoài tế bào) dạng gonocoque” đồng thời ghi nhận thêm sự hiện diện của tế bào mủ và các vi khuẩn khác.
Biện luận kết quả:
Kết quả nhuộm Gram khảo sát lậu cầu khuẩn có giá trị cao trong trường hợp viêm niệu đạo cấp ở nam giới. Trường hợp viêm niệu đạo biến chứng số lượng lậu cầu thường rất hiếm, không thể xác định chắc chắn nếu chỉ qua kết quả nhuộm Gram, cần thiết làm các chỉ định khác như nuôi cấy hoặc thử nghiệm PCR (Polymerase chain reaction)
5. Nhận định kết quả:
® (4+) Dương tính mạnh, ngưng kết tạo thành bánh hồng cầu tròn đầy đáy giếng, đôi khi viền ngoài gấp lại nhiều nếp.
¡ (3+) Dương tính, ngưng kết tạo thành bánh hồng cầu tròn đầy đáy giếng.
¢ (2+) Dương tính, ngưng kết tạo thành bánh hồng cầu tròn đều, có viền hồng cầu xung quang vòng ngưng kết
£ (1+) Dương tính yếu, ngưng kết tạo thành bánh hồng cầu nhỏ hơn, có viền hồng cầu xung quang vòng ngưng kết lắng sát đáy giếng.
¥ (+/-) Không xác định, hồng cầu lắng sát đáy giếng, tạo một vòng sáng rõ ở trung tâm.
¤ (-) Am tính, hồng cầu lắng sát đáy giếng, tạo nút hồng cầu trung tâm đáy giếng.