III. Một số triệu chứng ở miệng
Các triệu chứng thường gặp ở miệng là đau, ăn, nhai, nuốt khó khăn. Trong miệng hoặc họng có thể có các vết trắng, mụn rộp hoặc vết loét.
Nguyên nhân của các triệu chứng đó có thể là: đẹn miệng do nấm Cadida, mụn rộp do virus Herpes, bạch sản lưỡi, viêm lợi (nướu).
- Chăm sóc tại nhà
- Chăm sóc chung cho các triệu chứng ở miệng:
ِ Ăn thức ăn mềm, tránh đồ ăn cay hoặc quá nóng
ِ Nếu miệng bị đau, loét nhiều, nên nghiền loãng thức ăn và ăn bằng ống hút để thức ăn không dính vào các vết loét gây đau và lâu khỏi.
ِ Nếu miệng bị đau nhiều có thể ngậm nước đá lạnh để giảm đau.
ِ Luôn giữ cho miệng sạch để tránh bội nhiễm.
ِ Uống nhiều nước
ِ Ăn nhiều rau, ngũ cốc ví dụ như vừng(mè) quả đậu, gạo lức .... Và tỏi.
- Nấm (đẹn)miệng
ِ Thường xuyên súc miệng và đánh răng bằng bàn chải mềm trước khi đi ngủ, buổi sáng và sau mỗi bữa ăn. Sau đó súc miệng bằng nước muối ( pha nửa thìa muối với một chén nước) hoặc nước chanh pha loãng.
ِ Lau miệng, lưỡi, lợi(nướu) bằng bông hoặc vải mềm sạch bằng một trong hai các nước sau:
· Nước muối loãng và ấm (1 thìa muối pha loãng với 1 lít nước)
· Rau ngót rửa thật sạch, tráng lại bằng nước chín, giã nát rồi vắt lấy nước
· Chuối xanh thái lát và luộc chín, lấy nước để lau
· Mật ong
ِ Bôi một trong các loại sau:
· Nghệ giã nhỏ và bôi sau mỗi bữa ăn và trước khi đi ngủ
· Thuốc tím (pha 1 thìa nhỏ trong nửa lít nước) bôi 3-4 lần/ngày
có thể dùng bài thuốc nam như sau:
có thể dùng thuốc kháng nấm theo chỉ định của bác sỹ.
Lá hoặc rễ cây xạ can (rẽ quạt) 8g
Sài đất 20g
Rễ đậu chiều 8g
Cho 3 bát nước, sắc còn 1 bát, uống mỗi ngày 3 lần, mỗi lần một chén(ly) nhỏ.
- Loét do virus Herpes (nhiệt miệng) Có thể kèm theo sốt hoặc không và có thể kéo dài.
ِ Giữ vệ sinh miệng bằng cách thường xuyên súc miệng bằng nước muối pha loãng
ِ Bôi thuốc tím ngày 3-4 lần sau mỗi lần ăn và trước khi đi ngủ.
Bài thuốc loét do virus
ِ Hoàng đằng 12g
ِ Chi tú 12g
ِ Hoàng bá 12g
ِ Đại hoàng 4g
Sắc nước ngậm hoặc rửa hoặc có thể uống nếu loét nặng hoặc dùng lá dạ cầm nhai ngậm và nuốt nước
- bạch sản lưỡi dạng lông
ِ Nhìn giống như nấm (đẹn) miệng nhưng không đâu, cạy không tróc.
ِ Không cần điều trị vì không ảnh hưởng đến ăn uống.
2. khi nào thì đến bác sỹ
ِ Bị đau dữ dội
ِ Không nuốt được.
ِ Có cảm giác bỏng rát, đâu sau xương ức là có thể bị nấm (đẹn) thực quản, cần được điều trị bằng thuốc chống nấm.
3. phòng ngừa
ِ Ăn đầy đủ dinh dưỡng
ِ Uống thêm các loại vitamin
ِ Súc miệng bằng nước muối ấm sau mỗi bữa ăn.