VI. Buồn nôn, nôn (ói mửa)
Buồn nôn và nôn có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Các nguyên nhân thường gặp là bệnh dạ dày-ruột, ngộ độc thức ăn, bệnh não, căng thẳng, lo lắng, trầm uất. Nôn và buồn nôn cũng còn có thể do tác dụng phụ của thuốc. Nhiều người có HIV có thể bị nôn hoặc buồn nôn kéo dài mà không có nguyên nhân nào khác.
1. Chăm sóc tại nhà
ِ Ngừng không ăn uống trong vòng 1-2 giờ sau khi bị nôn/ói hoặc buồn nôn/muốn ói sau đó thì tập uống nước và ăn trở lại, bắt đầu bằng một lượng nước nhỏ và các thức ăn khô như bánh mì hoặc cơm.
ِ Chườm lạnh lên tráng để giúp thư giản.
ِ Hít thở không khí trong lành, đặc biệt là vào buổi sáng sớm và buổi tối
ِ Uống thuốc chống nôn như dimenhydrinate. Uống 1 viên khi có triệu chứng, không nên uống quá 3 viên/ngày
ِ Điều trị hoặc loại trừ nguyên nhân gây buồn nôn hoặc nôn
ِ Người chăm sóc nên giúp người có hiv cảm thấy thư giản và thoải mái
Thuốc Nam
Uống nước gừng, nước húng chó hoặc lá dâu
Có thể dùng bài thuốc sau:
ِ Gừng tươi 12g
ِ Vỏ quýt 08g
ِ Cúc hoa(hoa cúc phơi khô) 12g
ِ Gạo rang 12g
Đổ 3 bát nước sắc còn 1 bát uống 2 lần/ngày
2. Lưu ý
Nếu buồn nôn, nôn do ngộ độc thức ăn tuyệt đối không dùng thuốc chống nôn(ngược lại phải gây nôn cho bệnh nhân nôn ra thức ăn nhiễm trùng hoặc nhiễm độc) mà phải cho bệnh nhân uống ORS hoặc nặng hơn phải truyền dịch.
3. Ghi chú
ِ Tránh ăn trong khi đang nằm
ِ Các thuốc chống nôn có thể gây buồn ngủ
4. Khi nào thì cần đến bác sỹ?
ِ Nôn quá nhiều hoặc không thể ăn được mặc dù làm hết cách
ِ Miệng khô, da khô do nôn nhiều
ِ Nôn kèm theo đau bụng hoặc sốt
ِ Nôn ra chất sậm màu, mùi thối
ِ Nôn ra máu
5. Phòng ngừa
ِ Tránh ăn thức ăn nhiều gia vị hoặc nặng mùi
ِ Tránh mất nhiều nước do tiêu chảy dẫn đến nôn do rồi loạn điện giải
ِ Vệ sinh răng miệng, thật tốt, đánh răng trước khi đi ngủ và sau mỗi bữa ăn