Hội chứng nhiễm Retrovirus cấp tính:
Tỷ lệ mới mắc:
• Biểu hiện sau 2 -4 tuần nhiễm HIV
• Triệu chứng kéo dài 1-2 tuần
• Tại Mỹ, Úc, Châu Âu, tỷ lệ người có biểu hiện các triệu chứng nhiễm HIV cấp tính 53 – 93%
• Tại Việt Nam và các nước đang phát triển khác không có số liệu về tỷ lệ mới mắc hội chứng nhiễm retrovirus cấp tính
Biểu hiện lâm sàng:
• Sốt (38 – 40°C) 50-96%
• Bệnh lý hạch 74%
• Viêm họng 70%
• Phát ban 70%
• Đau cơ/đau khớp 54%
• Tiêu chảy 32%
• Đau đầu 32%
• Buồn nôn/Nôn 27%
• Gan lách to 14%
• Nấm miệng 12%
• Viêm màng não – não 6%
Phát ban:
• Hồng ban hoặc sẩn đỏ, đường kính 5 – 10 mm, tổn thương thường ở vùng mặt, ngực, nhưng có thể gặp ở tứ chi
• Phát ban thường xuất hiện sau 48 – 72 giờ sau khi sốt và có thể kéo dài 5 -8 ngày
• Có thể ngứa nhẹ nhưng thường là không ngứa
• Loét miệng, thực quản, hậu môn hoặc loét cơ quan sinh dục gây đau, vết loét nông, có ranh giới rõ
• Xét nghiệm nồng độ virút HIV (VL) có thể chẩn đoán nhiễm HIV cấp:
– VL > 50,000 thì chẩn đoán là nhiễm HIV
– VL có thể phát hiện được tại 1 – 2 điểm đỉnh
– VL đạt điểm đỉnh ở tuần thứ 3 (105 - 106 copies/mm3)
Điều trị:
• Điều trị hỗ trợ:
– Điều trị sốt với paracetamol
– Điều trị đau với NSAIDS hoặc giảm đau với opioid.
– Duy trì cân bằng nước
• Tư vấn bệnh nhân về phòng lây truyền cho người khác: nồng độ virút ở giai đoạn này rất cao nên nguy cơ lây truyền cao
• Thuốc kháng virút ARV không có tác dụng đối với nhiễm HIV cấp
B.Bệnh HIV không triệu chứng:giai đoạn tiềm tàng:
• Số lượng tế bào CD4 giảm từ từ .
• Số lượng tế bào CD4 trung bình trước khi chuyển đảo huyết thanh khoảng 1000 tế bào/mm3.
• Bệnh nhân có thể khoẻ mạnh trong vòng 5 -10 năm trước khi triệu chứng của nhiễm HIV hoặc phát triển AIDS.
• Triệu chứng có thể biểu hiện khi CD4 < 500.
• Nhiễm trùng cơ hội biểu hiện khi số lượng tế bào CD4 < 200.
Triệu chứng của bệnh nhiễm HIV:
• Nhìn chung biểu hiện bệnh khi CD4 <500 tế bào/mm3.
• Các bệnh có thể gặp khi CD4 từ 200 - 500:
– Bệnh lý hạch toàn thân
– Mệt
– Sốt kéo dài hoặc tiêu chảy trên 1 tháng
– Nấm candida miệng
– Nấm candida âm đạo
– Viêm phổi nhiễm khuẩn
– Lao phổi
– Herpes zoster (Zona)
– U ác tính (u hạch cổ, u hạch bạch huyết)
C.AIDS :
• AIDS là bệnh tiến triển do nhiễm HIV.
• Định nghĩa - một hoặc nhiều tiêu chuẩn:
– CD4 < 200
– Giai đoạn lâm sàng theo WHO 4
– Xuất hiện một nhiễm trùng cơ hội (lao ngoài phổi, penicillium, viêm não do cryptococus…)
Khi số lượng tế bào CD4 < 200 & không dùng ARV:
– Thời gian trung bình xuất hiện nhiễm trùng cơ hội là 12 -18 tháng.
– Thời gian sống trung bình 38 -40 tháng.
Khi số lượng tế bào CD4 < 50 & không dùng ARV:
– Thời gian sống trung bình 12 – 18 tháng
– Nguy cơ cao với một số nhiễm trùng cơ hội: CMV, penicillium, lao lan tỏa và MAC
Biểu hiện của nhiễm HIV rất khác nhau:
• Một số bệnh nhân có tế bào CD4 >200 có biểu hiện như mệt, sụt cân, tiêu chảy, hoặc nhiễm khuẩn hô hấp tái phát.
• Một số bệnh nhân có số lượng tế bào CD4 thấp dưới 100 có thể vẫn khoẻ, hoàn toàn không có triệu chứng.
• Nhưng, tất cả các bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch đều có nguy cơ nhiễm trùng cơ hội khi:
– Giai đoạn lâm sàng 3 hoặc 4 theo TCYTTG,
– CD4 < 200
– Tế bào lympho T < 1200