Hành vi vi phạm hành chính về thông tin, giáo dục truyền thông trong phòng, chống HIV/AIDS - Hình thức và mức phạt

(Phần 2)

Câu 6: Xin cho biết làm thế nào để xác định được hành vi công bố sai thẩm quyền về số liệu, tình hình dịch HIV/AIDS và việc xử lý đối với hành vi này?

Trả lời:

Việc xác định hành vi công bố sai thẩm quyền về số liệu, tình hình dịch HIV/AIDS được xác định thông qua việc cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện việc công bố số liệu, tình hình dịch HIV/AIDS có được giao quyền công bố số liệu, tình hình dịch HIV/AIDS hay không. Một vấn đề nữa cũng cần được lưu ý đó là việc mặc dù cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện việc công bố số liệu, tình hình dịch HIV/AIDS có được giao quyền công bố số liệu, tình hình dịch HIV/AIDS nhưng chỉ được công bố các số liệu hoặc tình hình dịch trong phạm vi được giao phụ trách mà lại công bố số liệu, tình hình dịch HIV/AIDS thuộc thẩm quyền của cơ quan khác thì cũng được coi là công bố sai thẩm quyền.

Trường hợp cơ quan, tổ chức, cá nhân không được cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền về y tế giao cho mình quyền mà vẫn thực hiện việc công bố số liệu tình hình dịch HIV/AIDS thì sẽ bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đồng thời phải thực hiện việc xin lỗi, đính chính công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng trên địa bàn liên tục trong 3 ngày.

Câu 7: Theo tôi được biết thì việc thực hiện chương trình thông tin, giáo dục, truyền thông về phòng, chống HIV/AIDS trên các phương tiện thông tin đại chúng là miễn phí. Vậy nếu một báo điện tử của tỉnh tôi thu phí phát sóng đối với chương trình truyền thông về phòng lây truyền HIV/AIDS từ mẹ sang con có đúng không?

Trả lời:

Theo quy định tại Khoản 7 Điều 13 của Luật phòng, chống HIV/AIDS thì việc thực hiện thông tin, giáo dục, truyền thông về phòng, chống HIV/AIDS không thu phí, trừ trường hợp thực hiện theo hợp đồng với Chương trình mục tiêu quốc gia về phòng, chống HIV/AIDS hoặc do tổ chức, cá nhân trong nước, ngoài nước tài trợ. Do vậy, nếu chương trình truyền thông về phòng lây truyền HIV/AIDS từ mẹ sang con là chương trình thực hiện không phải bằng nguồn ngân sách Chương trình mục tiêu quốc gia về phòng, chống HIV/AIDS hoặc do tổ chức, cá nhân trong nước, ngoài nước tài trợ thì việc thu phí phát sóng là sai và sẽ bị phạt từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đồng thời còn bị buộc xin lỗi, đính chính công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng trên địa bàn liên tục trong 3 ngày và bị buộc hoàn trả lại số tiền đã thu không đúng theo quy định của pháp luật.


Câu 8: Xin cho biết hành vi tiết lộ cho người khác biết việc một người nhiễm HIV có bị xử phạt vi phạm hành chính hay không?

Trả lời:

Khoản 5 Điều 8 Luật phòng, chống HIV/AIDS quy định nghiêm cấm việc tiết lộ cho người khác biết việc một người nhiễm HIV khi chưa được sự đồng ý của người đó, trừ trường hợp quy định tại Điều 30 Luật phòng, chống HIV/AIDS thì các đối tượng sau đây có thể thực hiện việc tiết lộ cho người khác biết về tình trạng nhiễm HIV của một người kể cả khi chưa được sự đồng ý của người đó:

1. Người được xét nghiệm;
2. Vợ hoặc chồng của người được xét nghiệm, cha, mẹ hoặc người giám hộ của người được xét nghiệm là người chưa thành niên hoặc mất năng lực hành vi dân sự;
3. Nhân viên được giao nhiệm vụ trực tiếp tư vấn, thông báo kết quả xét nghiệm HIV dương tính cho người được xét nghiệm;
4. Người có trách nhiệm chăm sóc, điều trị cho người nhiễm HIV tại các cơ sở y tế, bao gồm trưởng khoa, trưởng phòng, điều dưỡng trưởng nơi người nhiễm HIV điều trị, nhân viên y tế được giao trách nhiệm trực tiếp điều trị, chăm sóc cho người nhiễm HIV tại cơ sở y tế;
5. Người đứng đầu, cán bộ phụ trách y tế, nhân viên y tế được giao nhiệm vụ trực tiếp chăm sóc sức khoẻ cho người nhiễm HIV tại cơ sở chữa bệnh, cơ sở giáo dục, trường giáo dưỡng, cơ sở bảo trợ xã hội, trại giam, trại tạm giam;
6. Người đứng đầu và cán bộ, công chức được giao trách nhiệm của các cơ quan: Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát nhân dân hoặc Toà án nhân dân.
Tuy nhiên, cần lưu ý là việc tiết lộ thông tin phải thực hiện theo đúng quy định tại Thông tư số 01/2010/TT-BYT ngày 06/01/2010 của Bộ trưởng Bộ Y tế quy định trách nhiệm, trình tự thông báo kết quả xét nghiệm HIV dương tính theo quy định tại Khoản 2 Điều 30 Luật phòng, chống HIV thì những đối tượng nêu trên có trách nhiệm gĩư bí mật kết quả xét nghiệm HIV dương tính, trừ trường hợp người nhận thông tin chính là người được xét nghiệm HIV.

Trường hợp cá nhân ngoài các đối tượng nêu trên có hành vi tiết lộ cho người khác biết việc một người bị nhiễm HIV khi chưa được sự đồng ý của người đó thì sẽ bị phạt từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đồng thời còn bị buộc xin lỗi, đính chính công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng trên địa bàn liên tục trong 3 ngày, trừ trường hợp người nhiễm HIV không đồng ý xin lỗi, đính chính công khai việcmình bị nhiễm HIV.

Câu 9: Xin cho biết tại sao hành vi không thực hiện hoặc thực hiện không đúng các quy định về thời điểm, thời lượng, vị trí đăng tải thông tin về phòng, chống HIV/AIDS theo quy định của pháp luật lại bị xử lý vi phạm hành chính? Căn cứ nào để xác định hành vi này và mức xử phạt cụ thể đối với hành vi này như thế nào?

Trả lời:

Theo quy định tại Khoản 7 Điều 13 của Luật phòng, chống HIV/AIDS thì các cơ quan thông tin đại chúng có trách nhiệm ưu tiên về thời điểm, thời lượng phát sóng thông tin, giáo dục, truyền thông về phòng, chống HIV/AIDS trên đài phát thanh, trên đài truyền hình; dung lượng và vị trí đăng trên báo in, báo hình, báo điện tử theo quy định của Bộ Văn hoá - Thông tin. Do vậy, nếu các cơ quan thông tin đại chúng không thực hiện quy định này sẽ bị xử phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 theo quy định tại Khoản 4 Điều 18 Nghị định số 69/2011/NĐ-CP ngày 08/8/2011 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về y tế dự phòng, môi trường y tế và phòng, chống HIV/AIDS.

Việc xác định hành vi này sẽ được căn cứ vào các quy định trong Thông tư liên tịch số 20/2010/TTLT-BTTTT-BYT ngày 20/8/2010 của liên bộ: Bộ Thông tin truyền thông và Bộ Y tế hướng dẫn việc ưu tiên về thời điểm, thời lượng phát sóng trên đài phát thanh, đài truyền hình; dung lượng và vị trí đăng trên báo in, báo điện tử đối với thông tin, giáo dục, truyền thông về phòng, chống HIV/AIDS.

Câu 10: Xin cho biết nếu có người dựa vào các bất cập, tồn tại cuả hệ thống pháp luật về phòng, chống HIV/AIDS và thông qua các hoạt động thông tin, giáo dục, truyền thông người nhiễm HIV để lôi kéo, kích động người nhiễm HIV thực hiện các hiành vi vi phạm pháp luật sẽ bị xử lý như thế nào?

Trả lời:

Theo quy định của Nghị định số 69/2011/NĐ-CP thì nếu cá nhân, tổ chức có hành vi như nêu trên sẽ bị xử lý theo quy định tại Khoản 4 Điều 18, cụ thể như sau:
4. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đối với những hành vi sau đây:
d) Lợi dụng hoạt động thông tin, giáo dục, truyền thông về phòng, chống HIV/AIDS để kích động, gây phương hại đến an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội, truyền thống văn hoá, dân tộc, đạo đức xã hội.
Bên cạnh đó, tuỳ theo tính chất mức độ và hành vi vi phạm, cá nhân có thể bị xử lý hình sự theo quy định tại các điều 85, 86, 87, 88, 89 Bộ luật Hình sự, cụ thể như sau:

Điều 85. Tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam

1. Người nào nhằm chống chính quyền nhân dân mà phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong các lĩnh vực chính trị, an ninh, quốc phòng, kinh tế, khoa học - kỹ thuật, văn hoá, xã hội thì bị phạt tù từ mười hai năm đến hai mươi năm, tù chung thân hoặc tử hình.
2. Phạm tội trong trường hợp ít nghiêm trọng thì bị phạt tù từ năm năm đến mười lăm năm.

Điều 86. Tội phá hoại việc thực hiện các chính sách kinh tế - xã hội

1. Người nào nhằm chống chính quyền nhân dân mà phá hoại việc thực hiện các chính sách kinh tế - xã hội, thì bị phạt tù từ bảy năm đến hai mươi năm.
2. Phạm tội trong trường hợp ít nghiêm trọng thì bị phạt tù từ ba năm đến bảy năm.

Điều 87. Tội phá hoại chính sách đoàn kết

1. Người nào có một trong những hành vi sau đây nhằm chống chính quyền nhân dân, thì bị phạt tù từ năm năm đến mười lăm năm:
a) Gây chia rẽ giữa các tầng lớp nhân dân, giữa nhân dân với lực lượng vũ trang, với chính quyền nhân dân, với các tổ chức xã hội;
b) Gây thù hằn, kỳ thị, chia rẽ dân tộc, xâm phạm quyền bình đẳng trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam;
c) Gây chia rẽ người theo tôn giáo với người không theo tôn giáo, chia rẽ các tín đồ tôn giáo với chính quyền nhân dân, với các tổ chức xã hội;
d) Phá hoại việc thực hiện chính sách đoàn kết quốc tế.
2. Phạm tội trong trường hợp ít nghiêm trọng thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm.

Điều 88. Tội tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

1. Người nào có một trong những hành vi sau đây nhằm chống Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thì bị phạt tù từ ba năm đến mười hai năm:
a) Tuyên truyền xuyên tạc, phỉ báng chính quyền nhân dân;
b) Tuyên truyền những luận điệu chiến tranh tâm lý, phao tin bịa đặt gây hoang mang trong nhân dân;
c) Làm ra, tàng trữ, lưu hành các tài liệu, văn hoá phẩm có nội dung chống Nhà nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
2. Phạm tội trong trường hợp đặc biệt nghiêm trọng thì bị phạt tù từ mười năm đến hai mươi năm.

Điều 89. Tội phá rối an ninh

1. Người nào nhằm chống chính quyền nhân dân mà kích động, lôi kéo, tụ tập nhiều người phá rối an ninh, chống người thi hành công vụ, cản trở hoạt động của cơ quan, tổ chức, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 82 của Bộ luật này, thì bị phạt tù từ năm năm đến mười lăm năm.
2. Người đồng phạm khác thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm.

(C.M)