Những điều chưa biết về kháng nguyên HIV

Khi lo lắng về khả năng bị nhiễm HIV, người bệnh sẽ muốn thực hiện các xét nghiệm để tìm ra kháng nguyên HIV. Thế nhưng, thông tin về kháng nguyên này còn rất hạn chế và chưa được đăng tải nhiều, Antamed sẽ giúp người đọc hiểu rõ hơn về vấn đề này.

Kháng nguyên là gì?
Trong y học, kháng nguyên là thuật ngữ dùng để chỉ phân tử kích thích đáp ứng miễn dịch của cơ thể con người, đặc biệt là sản xuất ra kháng thể. Thường thì kháng nguyên sẽ là một protein hay một polysaccharide nào đó, nhưng nó cũng có thể là bất cứ loại phân tử vô danh nào mang các phân tử hapten nhỏ và được gắn với một protein chuyên chở.

Thường sẽ có các loại kháng nguyên như sau:
- Kháng nguyên miễn dịch nguyên: Loại kháng nguyên này kích thích và đáp ứng miễn dịch khi nó được đưa vào bên trong cơ thể. Miễn dịch nguyên luôn là một đại phân tử (là protein hoặc polysaccharide). Khả năng kích thích đáp ứng miễn dịch của miễn dịch nguyên phụ thuộc vào tính lạ đối với vật chủ, thuộc vào kích thước phân tử hay thành phần hoá học và tính không đồng nhất.

- Loại dung nạp nguyên – đây là kích thích tình trạng không đáp ứng miễn dịch đặc hiệu xảy ra do hình dạng phân tử của nó. Khi biến đổi hình dạng thì nó có thể trở thành miễn dịch nguyên.

- Loại dị ứng nguyên - chính là chất gây phản ứng dị ứng cho cơ thể. Chúng có thể xâm nhập bởi được ăn, hít hoặc tiêm vào cơ thể hay thông qua việc tiếp xúc với da.



Kháng nguyên HIV nên hiểu như thế nào?
Có thể hiểu nôm na, kháng nguyên HIV là phương pháp xét nghiệm trực tiếp để tìm ra virus HIV trong mẫu máu của bệnh nhân được lấy đi xét nghiệm. Khi mới bị nhiễm HIV thì cũng đồng nghĩa với việc kháng nguyên virus đã xuất hiện, nó được tồn tại kéo dài.
Khi tiến hành xét nghiệm HIV theo phương pháp combo (gói) đã có thể phát hiện được kháng nguyên p24 của virus. Để có thể phát hiện được thì yêu cầu số lượng virus phải thực sự lớn, kháng nguyên p24 tăng cao với khoảng thời gian từ 3 đến 4 tuần sau khi lây nhiễm sau đó giảm dần. Thế nên, khi tiến hành xét nghiệm HIV theo phương pháp Ag/Ab combo (trọn gói) vào ngày thứ 22 thì có thể phát hiện được kháng nguyên HIV. Người nào mới nhiễm HIV thì triệu chứng thường kéo dài trong vài ngày cho đến khi 1 hoặc 2 tuần thì tự hết.
Thường thì người ta hay gọi là xét nghiệm HIV thế nhưng thực chất nó không phải là việc làm xét nghiệm tìm con virus này. Sau khi HIV đi vào cơ thể, bản thân cơ thể sẽ tạo ra chất kháng thể để chống lại HIV. Thế nhưng, kháng thể này không thể trị được HIV. Các xét nghiệm HIV phổ biến hiện nay chỉ là tìm ra kháng thể HIV sau khoảng thời gian trung bình là 3 tháng từ khi bắt đầu nhiễm HIV.


Thế nhưng, xét nghiệm phát hiện ra kháng nguyên là những xét nghiệm trực tiếp chỉ ra sự xuất hiện của HIV trong mẫu huyết thanh, trong huyết tương hoặc trong dịch não tuỷ. Đây là bước tiến có ý nghĩa vô cùng quan trọng về nhiều phương diện so với các xét nghiệm phát hiện ra kháng thể. Bởi nó chỉ ra tình trạng nhiễm HIV một cách chủ động; cho phép chẩn đoán nhiễm HIV trước khi cơ thể có đáp ứng kháng thể; phát hiện ra kháng nguyên HIV trong huyết thanh có ý nghĩa tiên lượng hiện trạng của bệnh.