Những điều cần biết về quá trình điều trị HIV
Thứ sáu 03/07/2020 18:00
Đối với người nhiễm HIV, cần phải hiểu rõ về quá trình dùng thuốc để tuân thủ tốt, giúp cho việc điều trị được an toàn và hiệu quả…
Tuân thủ nghiêm ngặt thuốc trị HIV là điều tối quan trọng - Ảnh minh họa Internet
HIV không phải là bệnh nan y
Gần 40 năm trước, thế giới mới biết đến một hội chứng mới gọi là Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải hay còn gọi là AIDS. Họ không biết về nguyên nhân gây bệnh, cơ chế lây bệnh cũng như phương pháp điều trị. Những người được chẩn đoán nhiễm HIV vào đầu năm 1980 nếu sống được 8 năm nữa là cực kì may mắn.
Nhưng 40 năm nghiên cứu tận tâm của các nhà khoa học đã mang lại kết quả đáng kể. Hiện tại có hàng chục loại thuốc khác nhau để điều trị HIV. Nếu những loại thuốc này được bắt đầu dùng sớm, và người bệnh tuân thủ chính xác theo lời khuyên của bác sĩ, virus được ức chế tốt, thì khả năng phát triển bệnh AIDS sẽ giảm đáng kể.
Trên thực tế, những người nhiễm HIV rất có khả năng có tuổi thọ tương đương những người không bị nhiễm bệnh và có nhiều khả năng tử vong vì các nguyên nhân khác, chẳng hạn như bệnh tim hoặc ung thư.
Tuân thủ nghiêm ngặt điều trị HIV là điều tối quan trọng
Việc điều trị HIV khác với điều trị các bệnh mãn tính khác, như bệnh tiểu đường và tăng huyết áp. Đối với những bệnh này, chế độ dùng thuốc vẫn có hiệu quả ngay cả sau khi việc điều trị được nối lại sau một thời gian gián đoạn.Mọi chuyện không như vậy đối với HIV. Quên hoặc cố tình không dùng thuốc điều trị HIV có thể dẫn đến tình trạng kháng thuốc, nguyên nhân chính dẫn đến thất bại điều trị.
Uống thuốc liên tục mỗi ngày sẽ tăng cơ hội sống lâu, khỏe mạnh và không mắc bệnh AIDS của bạn.
Cả Truvada và Descovy đều có thể giảm đáng kể nguy cơ nhiễm HIV
Vào tháng 10 năm 2019, FDA đã phê duyệt Descovy, loại thuốc kết hợp thứ hai để ngăn ngừa HIV. Mặc dù Truvada và Descovy đều chứa tenofovir và emtricitabine, nhưng có hai điểm khác biệt chính giữa chúng.
Sự khác biệt đầu tiên là dạng tenofovir có trong mỗi sản phẩm. Truvada chứa tenofovir disoproxil fumarate và Descovy chứa tenofovir alafenamide. Dạng tenofovir của Descovy đã được thiết kế để xâm nhập vào các tế bào bị nhiễm HIV hiệu quả hơn so với dạng của Truvada và dường như có độc tính thận cũng như sự thay đổi mật độ khoáng xương ít hơn.
Sự khác biệt lớn thứ hai là chi phí. Ở một số quốc gia, Truvada có giá dưới 20 đô la Mỹ một tháng. Descovy có giá gần $ 2100 một tháng. Các thử nghiệm đã chỉ ra rằng tỷ lệ hiệu quả giữa Truvada và Descovy là tương tự nhau. Các thử nghiệm trước đây đã cho thấy tỉ lệ này vào khoảng 90% cho Truvada khi được sử dụng đúng cách.
Truvada được FDA khuyên dùng để giảm nguy cơ nhiễm HIV qua đường tình dục hoặc đường tiêm thuốc ở cả nam và nữ (Dự phòng phơi nhiễm trước, hoặc PrEP).
Descovy có thể được sử dụng làm PrEP trong các quần thể tương tự; tuy nhiên, vì thiếu dữ liệu, nó không được chấp thuận để sử dụng cho phụ nữ không chuyển giới.
Cả Truvada và Descovy phải được dùng hàng ngày. Chúng ngăn ngừa HIV khỏi việc trở thành bệnh nhiễm trùng vĩnh viễn và nên được sử dụng kèm với các phương pháp phòng ngừa khác (như bao cao su).
Thuốc HIV ngăn ngừa lây truyền HIV từ mẹ sang con
Điều quan trọng là phụ nữ mang thai nhiễm HIV tiếp tục dùng thuốc điều trị HIV theo chỉ định của bác sĩ.
Hầu hết các loại thuốc HIV đều an toàn khi sử dụng trong thai kỳ. Thuốc HIV làm chậm sự phát triển và nhân lên của virus HIV trong cơ thể và đã làm giảm tỷ lệ lây truyền virus từ mẹ sang con ở Hoa Kỳ và Châu Âu xuống dưới 1%.
Trẻ sinh ra từ phụ nữ nhiễm HIV cũng nhận được thuốc điều trị HIV trong 4 đến 6 tuần sau khi sinh. Thuốc HIV làm giảm nguy cơ lây nhiễm HIV từ mẹ sang con.
Bao cao su vẫn nên được sử dụng trong khi mang thai
Bao cao su không chỉ có tác dụng tránh thai, chúng còn bảo vệ chống lại HIV và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
Phụ nữ mang thai có nguy cơ nhiễm HIV cao hơn phụ nữ không mang thai. Điều này có nghĩa là thai nhi của bạn cũng có nguy cơ mắc bệnh rất cao. Vì vậy, điều quan trọng là tiếp tục sử dụng bao cao su khi bạn mang thai và nếu bạn tình của bạn bị nhiễm HIV, hãy hỏi bác sĩ về việc dùng Truvada để bảo vệ thêm cho bạn và em bé.
Hãy nhớ rằng nếu một phác đồ điều trị không phù hợp, vẫn còn có những lựa chọn khác
Có nhiều loại thuốc khác nhau được sử dụng trong các liệu trình điều trị HIV khác nhau. Các loại thuốc HIV mới hơn có tác dụng phụ ít hơn nhiều so với các loại thuốc HIV cũ. Các chuyên gia thường chỉ định một vài liệu trình được khuyên dùng dựa trên hiệu quả của thuốc, các tác dụng phụ và mức độ thường xuyên phải sử dụng (ví dụ: ưu tiên các liệu trình chỉ cần dùng thuốc một lần mỗi ngày thay vì nhiều lần mỗi ngày).
Nếu bạn mới bắt đầu điều trị HIV, bác sĩ có thể sẽ kê cho bạn một trong những liệu trình được khuyến nghị này. Nhưng hãy nhớ rằng có những lựa chọn thay thế mà bác sĩ có thể thảo luận với bạn nếu bạn thấy chế độ hiện tại không phù hợp.Vào tháng 3/2018, Trogarzo (ibalizumab-uiyk) đã được FDA chấp thuận. Đây là một sự bổ sung đáng hoan nghênh cho những người nhiễm HIV kháng đa thuốc và những người đã hết các lựa chọn điều trị khác. Trogarzo được tiêm 14 ngày một lần cùng với các loại thuốc kháng virus khác.
Các thuốc gốc có thể giúp bạn tiết kiệm tiền
Điều quan trọng nhất bạn có thể làm nếu bị nhiễm HIV là uống thuốc mỗi ngày. Tuy nhiên, đối với một số người, chi phí điều trị HIV cao sẽ cản trở việc điều trị bệnh, đặc biệt nếu bảo hiểm của họ không chi trả toàn bộ số tiền mua thuốc hoặc nếu họ không có bảo hiểm.
Các phiên bản thuốc gốc của thuốc HIV có thể rẻ hơn tới 30% so với phiên bản có nhãn hiệu. Đôi khi bạn có thể phải uống thêm một vài viên thuốc mỗi ngày, hoặc không phải thuốc nào cũng có phiên bản thuốc gốc, nhưng lựa chọn này có thể đáng thử. Bạn cần chắc chắn rằng ngày nào cũng phải uống thuốc.
Hãy hỏi ý kiến bác sĩ về chi phí điều trị cho phác đồ của bạn, và liệu có bất kỳ lựa chọn thay thế nào rẻ hơn không.
Sống chung với HIV không có nghĩa là suốt đời phải theo dõi bệnh của bạn
Nếu bạn bị nhiễm HIV, bạn sẽ dần học cách sống chung với nó, nhưng việc phải đi xét nghiệm máu thường xuyên có thể cản trở cuộc sống của bạn.
Các chuyên gia hiện tại đã đồng ý rằng nếu bạn đã điều trị HIV trong ít nhất 2 năm, ức chế virus ổn định và số lượng CD4 của bạn là > 500 tế bào/mm3 thì việc theo dõi là không bắt buộc. Nếu số lượng CD4 của bạn vẫn nằm trong khoảng từ 300 đến 500 tế bà o/mm3 thì vẫn nên theo dõi thường xuyên 12 tháng một lần.
Thu Hương
Trả lời kèm Trích dẫn
