Cơ sở điều trị Methadone tại Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh bắt đầu hoạt động vào tháng 9/2013, lúc ấy chỉ có 7 bệnh nhân tình nguyện tham gia điều trị. Chỉ sau ít tháng, số lượng người đến đăng ký uống thuốc Methadone tăng lên 82 người/359 người nghiện chích ma túy có hồ sơ quản lý tại địa phương, trong đó có 2 bệnh nhân nữ. Phần lớn người tham gia điều trị đều sinh sống trên địa bàn thành phố Đông Hà. Do nhận thức chưa đầy đủ về tác dụng của Methadone cũng như không kiềm chế được hành vi bản thân, có 17 người ngừng uống thuốc tại cơ sở (8 người bị bắt giam vì vi phạm pháp luật, 9 người tự ý bỏ điều trị). Từ đó đến nay, ngày nào 65 bệnh nhân còn lại cũng đến cơ sở điều trị Methadone điều trị và được bác sĩ theo dõi, tư vấn về sức khỏe, động viên họ sống tốt hơn.
Trước khi tổ chức điều trị, Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh đã tích cực phối hợp với các ban ngành, đoàn thể, chính quyền, công an địa phương thực hiện các buổi truyền thông, phát tời rơi, ápphích đến tận khu phố, người dân trên địa bàn Đông Hà về chương trình điều trị thay thế nghiện các dạng thuốc phiện bằng Methadone; tổ chức các đợt tập huấn, hội thảo về điều trị cai nghiện bằng thuốc thay thế Methadone đến các ban ngành, đoàn thể, đơn vị ở tỉnh và các huyện, thị xã, thành phố, xã, phường, thị trấn trong tỉnh. Bên cạnh đó, cử cán bộ, viên chức của cơ sở điều trị Methadone trực tiếp gặp từng người nghiện chích ma túy và gia đình có con em bị nghiện để tuyên truyền, vận động, thuyết phục, động viên đối tượng tham gia chương trình. Bệnh nhân đến cơ sở điều trị sẽ được đánh giá tình trạng bản thân, được tư vấn đầy đủ lợi ích của thuốc Methadone trước và sau khi điều trị. Trong quá trình điều trị, cán bộ của cơ sở sẽ tiếp tục rà soát toàn diện về tư vấn điều trị và hỗ trợ tâm lý xã hội. Bác sĩ điều trị Methadone tại Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh Nguyễn Tiến Nam cho biết: “So với mặt bằng chung của cả nước thì tỷ lệ bệnh nhân đến uống thuốc tại cơ sở điều trị Methadone ở Quảng Trị là tương đối khá cao. Qua theo dõi, tất cả bệnh nhân đều có tiến bộ rõ rệt về sức khỏe, tâm lý ổn định, tinh thần thoải mái hơn. Nhờ sử dụng đều đặn thuốc, người bệnh sống tích cực hơn, họ và gia đình giảm rất lớn về chi phí cho các chất gây nghiện, xã hội giảm gánh nặng về tệ nạn. Số người có việc làm ổn định tăng hơn trước, từ 16 người hiện tăng lên 42 người. Nhiều gia đình bệnh nhân rất phấn khởi khi thấy chồng, con em mình thay đổi, từ bỏ ma túy, trở lại cuộc sống bình thường, hăng hái tìm kiếm việc làm, có thu nhập ổn định”.
Chương trình điều trị Methadone đã được sự phối hợp tích cực của các cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể, sự ủng hộ của nhân dân trên địa bàn Đông Hà, đặc biệt là sự tham gia tích cực của người nghiện chích ma túy và gia đình họ. Trong quá trình triển khai cơ sở hoạt động, cán bộ, viên chức của cơ sở điều trị Methadone có nhiều cố gắng, phối hợp tốt với các khoa, phòng khác của Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh; khắc phục khó khăn, làm việc năng động, sáng tạo có hiệu quả trong thực hiện nhiệm vụ được giao. Một bệnh nhân tham gia uống thuốc Methadone chia sẻ: “Lúc đầu đến cơ sở điều trị em rất ngại. Được sự động viên, khích lệ của cán bộ điều trị Methadone, em cố gắng vượt qua khó khăn đấu tranh tư tưởng của bản thân vì cơn thèm thuốc vẫn còn. Sau một thời gian ngắn dùng Methadone, em thấy người mình tỉnh táo, sức khỏe tốt hơn trước, có thể lao động và sống bình thường như những người khác. Thấy em tiến bộ, gia đình vui và luôn nhắc nhở em phải điều trị cho dứt điểm không để tái nghiện. Em rất mong chương trình này được nhân rộng trong tỉnh để nhiều người nghiện chích ma túy tham gia điều trị Methadone, loại bỏ đi những thói hư, tật xấu, tệ nạn xã hội”.
Điều trị cai nghiện ma túy thông qua phương pháp sử dụng Methadone được đánh giá là có chi phí thấp nhất và hiệu quả nhất hiện nay. Tuy nhiên, điều trị Methadone cần phải có thời gian lâu dài. Người nghiện ma túy sẽ có được 6 lợi ích khi điều trị Methadone như: giảm lệ thuộc vào heroin, tiến tới ngừng heroin; dự phòng lây nhiễm HIV/AIDS; cải thiện sức khỏe; hiệu quả kinh tế hơn so với các liệu pháp điều trị khác; hòa nhập cộng đồng, ổn định cuộc sống. Tính đến tháng 6/2014, cơ sở điều trị Methadone ở tỉnh đã tiến hành cho bệnh nhân sử dụng với tổng số lượng thuốc 55.180ml. Trong đó, số bệnh nhân đang dùng liều điều trị cao nhất 11,5ml/ngày, bệnh nhân dùng thấp nhất 2,5ml/ngày, liều điều trị trung bình 6,04ml/ngày/bệnh nhân. Trung bình một người nghiện chỉ tiêu tốn một liều Methadone có giá 15.000 đồng/ngày (hiện nay đang được điều trị miễn phí). Bên cạnh những kết quả đạt được, việc triển khai điều trị Methadone ở tỉnh còn gặp không ít khó khăn. Theo yêu cầu, nhiệm vụ thì cơ sở điều trị Methadone ở Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS phải có từ 10-12 biên chế nhưng hiện nay cơ sở chỉ mới có 2 biên chế, còn lại cán bộ kiêm nhiệm và hợp đồng. Hiện toàn tỉnh mới tổ chức thí điểm điều trị Methadone ở thành phố Đông Hà, do đó, lượng người dân nắm bắt thông tin ở khắp các vùng, miền địa phương khác chưa nhiều, chưa có bệnh nhân ngoài thành phố đến điều trị. Hiện chưa có khu điều trị tách biệt nên cơ sở phải đóng tại Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS của tỉnh. Gia đình và người nghiện chưa dám công khai đến điều trị vì sợ bị kỳ thị…
Để chương trình điều trị Methadone ở Quảng Trị triển khai thực hiện tốt hơn, theo bác sĩ Nguyễn Tiến Nam thì việc xây dựng cơ sở điều trị Methadone riêng biệt là rất cần thiết, thuận lợi cho việc quản lý và điều trị bệnh nhân. Bên cạnh đó, tăng cường hơn nữa sự đồng thuận, ủng hộ từ phía các ban ngành, đoàn thể, đơn vị các cấp; tăng cường vận động từ phía người dân, người nghiện ma túy và gia đình của họ tích cực tham gia điều trị Methadone. Cần phổ biến rộng rãi chương trình này trên các kênh thông tin đại chúng để đông đảo nhân dân trong tỉnh biết và tham gia. Tăng cường công tác tập huấn, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ y tế tuyến cơ sở về chương trình điều trị Methadone.
Tác giả bài viết: KÔ KĂN SƯƠNG
Trả lời kèm Trích dẫn
Bác sĩ điều trị trao đổi với học viên Trung tâm Giáo dục dạy nghề và giải quyết việc làm Nhị Xuân. Ảnh: ĐƯỜNG LOAN
