Điều trị bằng Methadone giúp nhiều người nghiện ma túy tìm lại giá trị cuộc sống
Thứ hai, 06/04/2015 - 09:45
Nhiều năm trở lại đây, tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy tiếp tục diễn biến phức tạp. Phần lớn số người sử dụng ma túy còn trong độ tuổi thanh niên và tệ nạn ma túy làm tăng tỷ lệ lây nhiễm HIV trong cộng đồng, tạo ra nhiều thách thức đối với công tác phòng, chống HIV/AIDS.
Trên thực tế, nhiều người nghiện ma túy tham gia cai nghiện theo hình thức tập trung tại các trung tâm hoặc thông qua các mô hình cai nghiện tự nguyện tại cộng đồng. Song không ít các trường hợp chỉ một thời gian ngắn sau lại tái nghiện. Ở các địa phương khác, chương trình điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone đã mang lại kết quả tốt cho nhiều người.
Tại Bắc Ninh, Trung tâm Điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone vừa được thành lập và đi vào hoạt động năm 2014 nhằm ngăn chặn tình trạng lây truyền HIV qua tiêm chích ma túy đồng thời hạn chế và đẩy lùi tệ nạn ma túy.
Sáng ngày 30-3 vừa qua, cơ sở điều trị khởi liều cho 18 bệnh nhân hoàn tất các thủ tục đồng thời điều trị duy trì cho 71 bệnh nhân khác. Dù mọi việc chỉ dồn gọn trong một buổi sáng, tính cả người nhà và bệnh nhân lên tới hơn 100 người nhưng chúng tôi ghi nhận được sự khẩn trương mà khoa học, nền nếp ở đây. Các y bác sĩ, tư vấn viên và nhân viên của trung tâm tất bật với công việc bất chấp cái oi bức những ngày giao mùa.
Bác sĩ Vương Thị Tuyến cho biết: Sau khi hoàn tất các thủ tục, hồ sơ, bệnh nhân sẽ được khởi liều, dò liều để tìm ra liều lượng phù hợp. Trong số 89 ca bệnh đang điều trị tại cơ sở, bệnh nhân đến từ thành phố Bắc Ninh vẫn chiếm đa số với khoảng 2/3. Trong đó có 4 bệnh nhân vừa dùng ARV, vừa điều trị thay thế. Những bệnh nhân này, việc dò liều vất vả hơn nhiều do tương tác thuốc. Có khi vừa dò liều phải vừa điều chỉnh cả thuốc ARV bởi hai loại thuốc này có sự tương tác với nhau.
Nếu như ngày đầu tiên hoạt động, chỉ có 7 người điều trị khởi liều, đến nay có gần 100 bệnh nhân tự nguyện đến đây để được điều trị, duy trì sức khỏe và hòa nhập với gia đình, cộng đồng. Anh V.Q.B. ở Đáp Cầu (thành phố Bắc Ninh) sinh năm 1970 nhưng có tới 15 năm nghiện ma túy, một trong 7 người điều trị khởi liều đầu tiên tại cơ sở chia sẻ: Những năm trước tôi có nghe nói về phương pháp điều trị thay thế này nhưng ở Bắc Ninh chưa có. Tôi nghiện ma túy nhiều năm và chừng đó năm cuộc sống gia đình cực khổ, chuyện cãi vã xảy ra như cơm bữa, vợ không tin chồng, họ hàng làng xóm xa lánh… Dùng methadone thay thế heroin không tốn kém, lại được bảo đảm sức khỏe, tôi tăng được 5kg. Sau 3 tháng điều trị, tôi như trút được gánh nặng, không còn cơn thèm, nhớ heroin nữa, cuộc sống gia đình trở lại bình thường, gia đình vui vẻ, anh chị em ai cũng cởi mở hẳn lên.
Cũng giống như anh B., anh B.Đ.L. ở phường Đại Phúc nghiện ma túy 5-6 năm nay, từng có người yêu nhưng chia tay cũng vì ma túy. Không khí gia đình lúc nào cũng căng thẳng, nhưng giờ đây, những điều đó trở thành quá khứ bởi từ khi kiên trì điều trị thay thế bằng methadone, niềm tin yêu trở lại trong gia đình anh.
Trong khi hầu hết các bệnh nhân khác khi được hỏi còn e dè, đều chưa muốn công khai danh tính thì anh Nguyễn Thế Cường ở phường Vạn An (thành phố Bắc Ninh) không ngại ngùng và chia sẻ với chúng tôi về câu chuyện riêng của mình. Anh Cường nghiện ma túy nhiều năm và cũng đi cai nhiều lần nhưng lần nào về cũng tái nghiện. Bản thân anh từng kết hôn nhưng vợ chồng chia tay nhau vì nghiện ma túy. Gần đây, anh nghe nói đến phương pháp điều trị thay thế này, được tư vấn về những lợi ích khi điều trị nên anh rủ thêm một số người bạn đăng ký tham gia. Gặp bệnh nhân Cường trong ngày điều trị khởi liều, anh bày tỏ rõ quyết tâm kiên trì điều trị để không lệ thuộc vào heroin nữa và có cơ hội làm lại cuộc đời.
Các bệnh nhân sau một thời gian điều trị tại cơ sở đều chuyển biến tích cực. Tất cả những bệnh nhân khi được hỏi đều khẳng định ăn ngon, ngủ tốt và tăng cân, đồng thời không còn cảm giác thèm nhớ, lên cơn vật vã như trước nữa. Và điều chung nhất họ tâm sự với chúng tôi chính là sự thay đổi từ phía gia đình, cộng đồng. Không còn bị kỳ thị, tự kỳ thị, được tôn trọng và tin tưởng, nhiều người đã hòa nhập tốt và tìm lại được giá trị đích thực của cuộc sống.
Bác sỹ Nguyễn Thế Truyền, Giám đốc Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS, Trưởng cơ sở điều trị cho biết: Qua 3 tháng triển khai, Chương trình Methadone đã cho thấy hiệu quả tích cực khi làm giảm đáng kể hành vi sử dụng ma túy trong nhóm bệnh nhân tham gia điều trị. Họ được cải thiện toàn diện về mặt sức khỏe, chất lượng cuộc sống của bệnh nhân vì vậy cũng được nâng cao.
Methadone là liệu pháp điều trị chuẩn quốc tế cho người nghiện heroin. Khi được kiểm soát chặt chẽ, đây là liệu pháp cực kỳ hiệu quả, an toàn và tiết kiệm. Ngoài ý nghĩa dự phòng lây truyền HIV, chương trình methadone còn mang ý nghĩa hết sức nhân văn, giúp người nghiện ma túy trở về với cuộc sống đời thường để tiếp tục học tập, làm việc.