14/6/2014 10:03


Điều trị Methadone - Sự lựa chọn đúng đắn (06/06/2014)



Chương trình điều trị thay thế nghiện các dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone ở Việt Nam được triển khai 6 năm. Kể từ khi thí điểm thành công tại TP. Hải Phòng và TP.HCM tháng 4-2008, đến nay chương trình đã được nhân rộng ra 32 tỉnh, thành phố (TP) với hơn 17.500 bệnh nhân được điều trị tại 92 cơ sở, trong đó có 17 cơ sở điều trị xã hội hóa tại 3 tỉnh, TP là Hải Phòng, Nam Định và Lào Cai. Tuy nhiên, độ bao phủ của chương trình đến nay còn thấp so với yêu cầu, nhất là tại các tỉnh, TP trọng điểm về ma túy và HIV/AIDS.


Trên đây là đánh giá sơ bộ của Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Khắc Định tại Hội nghị Điều trị thay thế nghiện các dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone do Bộ Y tế tổ chức hôm qua (5-6), với sự tham dự của 20 tỉnh, TP trọng điểm về ma túy và HIV/AIDS. Theo báo cáo của các cơ quan chức năng, sau 24 tháng điều trị bằng Methadone, chỉ còn khoảng 15% người nghiện còn tiếp tục tiêm chích heroin nhưng với tần suất giảm hơn so với trước. Chất lượng cuộc sống được cải thiện, nhân cách thay đổi theo hướng tích cực. Tỷ lệ người nghiện có việc làm tăng, tỷ lệ vi phạm pháp luật giảm rõ rệt…


Tại hội nghị, các báo cáo, tham luận chỉ ra một thực tế rằng: Ở đâu các cấp ủy, chính quyền cũng như cộng đồng xã hội tích cực vào cuộc thì ở đó chương trình được triển khai tốt. Đơn cử như ở TP. Hải Phòng, một trong những trọng điểm về ma túy, HIV/AIDS. Trong những năm đầu của chương trình, TP chỉ có 3 cơ sở, điều trị cho 750 người bệnh. Những năm tiếp theo, TP tiếp tục duy trì và mở thêm 7 cơ sở nữa, nâng mức hỗ trợ kinh phí tăng dần đến mức 8 tỷ đồng/năm (2014), bằng 65% nhu cầu kinh phí vận hành điều trị cho hơn 3.200 bệnh nhân. Để có được sự quan tâm lớn của các cấp, các ngành như vậy, đại diện địa phương này cho biết đã vận dụng đủ các cơ chế chính sách, kể cả làm các tờ trình lên Phó Thủ tướng, Chủ tịch UBQG Phòng chống ma túy Nguyễn Xuân Phúc. Kết quả, sau khi được Phó Thủ tướng chấp thuận, HĐND TP. Hải Phòng quyết định cho phép thu 10.000đ/ngày/người bệnh, cao hơn mức đề nghị 9.000đ/ngày/người. Sáng tạo hơn nữa như ở tỉnh Nam Định, chương trình còn được triển khai tại một số cơ sở y tế tư nhân và thu được kết quả rất khả quan. Tuy nhiên, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long lưu ý, kinh nghiệm các nước cho thấy: Chúng ta không nên quá kỳ vọng vào giải pháp xã hội hóa trong vấn đề này, mà cần chủ động nguồn chi từ ngân sách mới thành công.


Kết quả triển khai chương trình của Hà Hội còn quá khiêm tốn, mới lập được 6 cơ sở thí điểm cho hơn 1.500 người nghiện ma túy và đại diện UBND TP. Hà Nội không tỏ ra tự tin trước kế hoạch được giao phải đạt mức bao phủ 40% số người nghiện thuốc phiện được điều trị Methadone vào năm 2015. Trần tình về thực trạng này, đại diện của Hà Nội cho biết: Là do chưa có nguồn nhân lực riêng cho điều trị Methadone mà chủ yếu nhân lực được trưng dụng từ ngành y tế, chưa có hướng dẫn chi đặc thù cũng như chưa có kế hoạch nguồn kinh phí cho chương trình này. Ngoài ra, đại diện của Hà Nội kiến nghị các cấp cần có khung giá các dịch vụ điều trị Methadone… Tuy nhiên, Thứ trưởng Long cho rằng, những băn khoăn của Hà Nội đặt ra là rất đáng quan tâm, nhưng Hà Nội cũng cần đặt câu hỏi: Tại sao trong cùng một bối cảnh hiện hành, Lai Châu, Hải Phòng và một số nơi khác lại làm tốt?


Cũng tại đây, trước một số kiến nghị của các địa phương, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Khắc Định khẳng định, tới đây sẽ tham mưu cho Chính phủ giao Bộ Y tế và Bộ Tài chính soạn thảo đề án đảm bảo chủ động nguồn cung thuốc Methadone, thay vì "ăn đong" từ các nguồn hỗ trợ bên ngoài như hiện nay. Trước mắt, theo Thứ trưởng Long, Bộ Y tế đã lo đủ cơ số thuốc cho 30.000 người nghiện từ các nguồn hỗ trợ quốc tế, dư thừa cho nhu cầu của một vài năm tới.


Chưa bao giờ Chính phủ lại ban hành một nghị định riêng cho một bệnh như Nghị định 96/NĐ-CP về việc Điều trị thay thế nghiện các dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone. Điều này cho thấy sự quan tâm đặc biệt cũng như những nỗ lực của Chính phủ và các bộ, ngành nhằm ngăn chặn, đẩy lùi tệ nạn ma túy, HID/AIDS. Lợi ích của chương trình đã được thực tế chứng minh không chỉ đem lại sức khỏe cũng như cuộc sống thường ngày an lành hơn cho người nghiện ma túy, mà còn đem lại cho xã hội một nền an ninh, an toàn trật tự tốt hơn rất nhiều so với trước. Thứ trưởng Long đề nghị cấp ủy, chính quyền các địa phương cần tích cực vào cuộc hơn nữa để đẩy nhanh hơn tiến độ triển khai chương trình. "Nếu tỉnh nào chưa có kế hoạch thì cần triển khai gấp. Hãy giảm bớt những thủ tục hành chính rườm rà, không cần thiết để tạo mọi điều kiện cho nhiều người nghiện tham gia", Thứ trưởng nhấn mạnh.


Trần Ngọc Kha

Theo daidoanket.vn