Bệnh lậu ở nam giới
Bệnh lậu do một loại vi khuẩn hình cầu, ghép với nhau từng đôi, trên kính hiển vi cho hình ảnh giống như hạt cà phê, được gọi là song cầu lậu (Gonococcique). Bệnh được truyền từ người có bệnh sang người lành chủ yếu thông qua quan hệ tình dục, gây tổn thương chủ yếu tại bộ phận sinh dục. Với nam giới thì biểu hiện bệnh đặc trưng và rõ nét hơn đó là: đau khi đi tiểu, mủ tiết ra ở đầu dương vật. Khi mắc bệnh lậu, người bệnh đi tiểu ra mủ, rất đau, buốt, sốt.
Bệnh lậu ở nam giới cũng cần được chẩn đoán phân biệt với bệnh có các triệu chứng giống lậu nhưng không do lậu gây ra bởi các vi khuẩn Chalmydia và Mycoplasma. Bệnh lậu nếu không được phát hiện sớm, chữa trị kịp thời sẽ để lại những hậu quả khôn lường như viêm bàng quang, chít hẹp niệu đạo, vô sinh. Ngoài ra, bệnh cũng có thể lây qua việc dùng chung khăn tắm, quần áo lót có dây mủ niệu đạo, âm đạo của người bị lậu. Để phòng bệnh không có cách gì khác là phải chung thủy một vợ một chồng; không quan hệ tình dục bừa bãi; không dùng chung quần áo, khăn tắm với người mắc bệnh lậu.
Bệnh lậu ở nam giới
Các biểu hiện thường gặp
Bất cứ ai có quan hệ tình dục đều có thể bị bệnh lậu. Mặc dù một số nam giới bị bệnh lậu không bộc lộ triệu chứng gì nhưng với một số khác thì các dấu hiệu và triệu chứng vẫn bộc lộ trong vòng 14 ngày sau khi nhiễm bệnh; các triệu chứng có thể tới 30 ngày mới bộc lộ như có cảm giác bỏng rát khi đái hay xuất tiết có màu trắng, vàng hay xanh ở dương vật. Đôi khi nam giới bị bệnh lậu thấy đau hay sưng ở tinh hoàn.
Ở nữ, các triệu chứng thường nhẹ hơn nhưng hầu hết nữ bị nhiễm bệnh lại không bộc lộ triệu chứng gì. Ngay cả khi phụ nữ có triệu chứng thì cũng đặc hiệu và thường lầm là viêm bàng quang hay âm đạo. Các triệu chứng và dấu hiệu ban đầu ở nữ là đau hay nóng rát khi đi tiểu, tăng xuất tiết ở âm đạo hay ra máu giữa kỳ kinh.
Bệnh lậu xuất hiện những triệu chứng đầu tiên trong vòng 3-5 ngày kể từ khi nhiễm bệnh; sớm nhất là 1 ngày, chậm nhất là 2 tuần lễ sau khi quan hệ tình dục với người bị bệnh.
Lậu biến chứng ở mắt
Triệu chứng nhiễm vi khuẩn lậu ở trực tràng với cả 2 giới là xuất tiết, ngứa hậu môn, ra máu hay nhu động ruột đau. Nhiễm khuẩn ở trực tràng cũng có thể không gây ra triệu chứng gì. Nhiễm khuẩn ở họng có thể gây đau họng nhưng thường không bộc lộ triệu chứng.
Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản
Bệnh lậu không được điều trị có thể gây ra nhiều vấn đề sức khoẻ vĩnh viễn và nghiêm trọng cho cả nam và nữ. Với phụ nữ, bệnh lậu là một nguyên nhân thường gặp gây bệnh viêm tiểu khung, có thể dẫn đến sự tạo thành túi mủ trong ổ bụng và gây đau kéo dài, mạn tính ở vùng tiểu khung. Viêm tiểu khung có thể làm cho vòi trứng bị tổn thương để gây ra hiếm muộn hay tăng nguy cơ bị chửa ngoài tử cung. Với nam giới, bệnh lậu có thể gây viêm mào tinh, nếu không được điều trị có thể dẫn đến hiếm muộn. Bệnh lậu có thể lan tới máu và khớp, đe doạ sinh mạng người bệnh. Ngoài ra, người bị bệnh lậu cũng dễ bị nhiễm HIV và dễ lây lan HIV cho người khác hơn.
Phụ nữ có thai bị bệnh lậu có thể lây bệnh cho con khi đi qua âm đạo và có thể làm cho trẻ bị mù, nhiễm khuẩn khớp hay máu đe doạ sinh mạng trẻ. Nếu được điều trị sớm thì giảm nguy cơ có biến chứng nên khi có thai cần được thầy thuốc khám, làm tét và điều trị nếu nghi ngờ bị nhiễm lậu cầu.
Biến chứng ở mắt trẻ bị nhiễm bệnh lậuCách điều trị bệnh lậu
Có nhiều loại kháng sinh điều trị hiệu quả bệnh lậu nhưng cần dùng đủ liều mới có thể khỏi hẳn. Dù thuốc có thể chấm dứt nhiễm khuẩn nhưng không sửa chữa được tổn thương vĩnh viễn do bệnh gây ra. Bệnh nhân lậu cũng cần làm tét để phát hiện các bệnh lây qua đường tình dục khác. Người đã từng bị bệnh lậu và đã từng được điều trị vẫn có thể tái nhiễm nếu có quan hệ tình dục với người bị bệnh lậu. Nếu các triệu chứng vẫn dai dẳng sau khi đã điều trị thì cần gặp thầy thuốc để khám lại.
Bác sĩ Ðào Xuân Dũng