anh cho em hỏi xet nghiệm elisa la sao anh
anh cho em hỏi xet nghiệm elisa la sao anh
Phương pháp ELISAGửi bởi hoanghon
ELISA (Enzyme-Linked ImmunoSorbent Assay) là một kỹ thuật sinh hóa để phát hiện kháng thể hay kháng nguyên trong mẫu cần phân tích. Hiện nay ELISA được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực nghiên cứu như y học, nông nghiệp và đặc biệt là trong các quy trình kiểm tra an toàn chất lượng các sản phẩm thực phẩm.
1. Khái niệm về ELISA
Nguyên tắc: Phương pháp ELISA (Enzyme Linked Immunosorbent Assay- xét nghiệm hấp thụ miễn dịch liên kết với enzyme) có rất nhiều dạng mà đặc điểm chung là đều dựa trên sự kết hợp đặc hiệu giữa kháng nguyên và kháng thể, trong đó kháng thể được gắn với một enzyme. Khi cho thêm cơ chất thích hợp (thường là nitrophenol phosphate) vào phản ứng, enzyme sẽ thủy phân cơ chất thành một chất có màu. Sự xuất hiện màu chứng tỏ đã xảy ra phản ứng đặc hiệu giữa kháng thể với kháng nguyên và thông qua cường độ màu mà biết được nồng độ kháng nguyên hay kháng thể cần phát hiện.
Phương pháp này được thiết kế cho việc phát hiện và định lượng vật chất như peptides, protein, antibodies, hormone,… Đôi khi nó còn được gọi bởi một tên gọi khác là EIA (Enzyme ImmunoAssay)
Kĩ thuật này khá nhạy và đơn giản, cho phép ta xác định kháng nguyên hoặc kháng thể ở một nồng độ rất thấp (khoảng 0,1 ng/ml). So với kĩ thuật miễn dịch phóng xạ (RIA- Radio Immuno Assay) thì kĩ thuật này rẻ tiền và an toàn hơn mà vẫn đảm bảo độ chính xác như nhau. ELISA được dùng để xác định nhiều tác nhân gây bệnh như virus, vi khuẩn, nấm, kí sinh.
Kĩ thuật ELISA gồm ba thành phần tham gia phản ứng là: kháng nguyên, kháng thể và chất tạo màu; thực hiện qua hai bước:
- Phản ứng miễn dịch học: Là sự kết hợp giữa kháng nguyên và kháng thể
- Phản ứng hóa học: Thông qua hoạt tính xúc tác của enzyme làm giải phóng oxy nguyên tử [O] từ H2O2 để oxy hóa cơ chất chỉ thị màu, do đó làm thay đổi màu của hỗn hợp trong dung dịch thí nghiệm.
(Trích từ Chemicon International)
2. Phân loại ELISA
2.1. Direct ELISA (ELISA trực tiếp) Direct ELISA: Đây là dạng đơn giản nhất của phương pháp ELISA. Trong đó, kháng nguyên cần phát hiện sẽ được gắn trực tiếp lên bề mặt giá thể và sẽ được phát hiện bằng một kháng thể duy nhất (kháng thể này đã được gắn enzyme).
Sơ đồ 2.1: Tiến trình thực hiện phản ứng ELISA trực tiếp
- Ưu điểm: Đơn giản nhất
- Nhược điểm:
+ Độ đặc hiệu bị giới hạn vì thường thì kháng nguyên có ít nhất là 2 epitope (trình diện kháng nguyên) mà phương pháp này chỉ sử dụng 1 kháng thể gắn vào một epitope.
+ Phải đánh dấu cho từng kháng thể chuyên biệt với từng đối tượng.
2.2. ELISA gián tiếp Indirect ELISA: Phương pháp này khác Direct ELISA ở chỗ kháng thể bắt kháng nguyên không được gắn enzyme mà nó là mục tiêu gắn đặc hiệu của một kháng thể khác (kháng thể này mới là kháng thể được gắn với enzyme).
Sơ đồ 2.2: Tiến trình thực hiện phản ứng ELISA gián tiếp
- Ưu điểm: Kháng thể gắn enzyme có thể sử dụng để đánh dấu cho nhiều loại kháng nguyên nên tiện lợi và kinh tế hơn, dễ dàng thương mại hóa.
- Nhược điểm: Độ đặc hiệu của từng kháng huyết thanh là khác nhau. Điều này dẫn đến kết quả khác nhau giữa các thí nghiệm và do đó cần phải thử nghiệm với nhiều kháng huyết thanh khác nhau để kết quả có thể tin tưởng được.2.3. Sandwich ELISA
Đây là một dạng ELISA được sử dụng phổ biến nhất trong thực tiễn do nó cho phản ứng mạnh và nhạy. Được gọi là “sandwich” là do kết quả thí nghiệm được đánh giá thông qua sự kết hợp của hai loại kháng thể là kháng thể bắt (capture antibodies) và kháng thể phát hiện (detection antibodies). Kỹ thuật này cũng được phân làm hai dạng là Direct sandwich ELISA (DAS-ELISA - Double antibody sandwich) và Indirect sandwich ELISA (TAS-ELISA – Triple antibody sandwich).
DAS ELISA gồm sự dính thụ động của kháng thể vào pha rắn (đáy giếng). Những kháng thể này sau đó kết hợp với các kháng nguyên được thêm vào. Những kháng nguyên được pha loãng trong blocking buffer nhằm ngăn sự dính không chuyên biệt của chúng vào pha rắn. Ở đây, những phần của blocking buffer không nên chứa bất kỳ kháng nguyên nào mà có thể kết hợp với kháng thể bắt. Sau khi ủ và rửa, chỉ còn phức hợp kháng nguyên - kháng thể dính vào pha rắn.
Kháng thể bắt sau đó được thêm vào. Do vậy, đây là sự kết hợp trực tiếp với kháng nguyên đích và kháng thể bắt. Kháng thể thứ hai này có thể giống kháng thể một hoặc khác về nguồn động vật hay loài động vật sản xuất kháng thể. Sau khi ủ, rửa, thêm cơ chất vào và đọc trên máy đo quang phổ. Vì sử dụng một kháng thể gắn kết với enzyme nên hệ thống bị giới hạn về tính chuyên biệt và những thành phần gắn liền với kháng thể chuyên biệt. Điều này giới hạn sự linh hoạt của phương pháp, ví dụ như mỗi kháng thể được sử dụng phải được đánh dấu riêng (cho những kháng nguyên khác nhau). Theo cách này, direct ELISA bị giới hạn về sự chuẩn bị kháng thể. Hệ thống cũng bị giới hạn ở chỗ kháng nguyên phải có ít nhất hai epitope vì cả hai kháng thể bắt và phát hiện đều kết hợp trực tiếp với kháng nguyên.
Kháng thể bắt trên pha rắn và kháng thể phát hiện có thể chống lại những epitope khác nhau trên phức hợp kháng nguyên. Do đó, thuận lợi khi khảo sát sự khác biệt nhỏ giữa những kháng nguyên nếu sử dụng kháng thể phát hiện và kháng thể bắt khác nhau. Việc sử dụng cùng một kháng thể bắt và phát hiện có thể dẫn đến vấn đề khi có giới hạn về vị trí gắn kết sẵn có cho sự phát hiện. Kích thước và mối quan hệ không gian của các epitope trên kháng nguyên đích là rất quan trọng và có thể ảnh hưởng mạnh đến thử nghiệm.
Sandwich ELISA có thể được chia làm hai hệ thống:
2.3.1 Sandwich ELISA trực tiếp
- Ưu điểm: Có thể phát hiện sự khác biệt nhỏ giữa các kháng nguyên nếu sử dụng kháng thể bắt và kháng thể phát hiện khác nhau.
Sơ đồ 2.3: Tiến trình thực hiện ELISA Sandwich trực tiếp
- Vì phương pháp này có ưu điểm hơn hẳn những phương pháp khác mà chúng tôi chọn phương pháp này để chẩn đoán bệnh virus đang nghiên cứu.
Chú ý: nếu sử dụng kháng thể bắt và kháng thể phát hiện giống nhau có thể dẫn đến vấn đề nếu có sự giới hạn vị trí kết hợp sẵn có để phát hiện. Mối quan hệ về kích thước và vị trí không gian của các epitope cũng có ảnh hưởng đến thử nghiệm.
2.3.2 Sandwich ELISA gián tiếp
Chuyên biệt hơn Direct sanwich ELISA do antispecies kháng thể được gắn enzyme không phản ứng với kháng thể bắt kháng nguyên.
Sơ đồ 2.4: Tiến trình thực hiện phản ứng ELISA Sandwich gián tiếp
2.4. Phản ứng ức chế /cạnh tranh
Phản ứng cạnh tranh mang nghĩa là hai chất tham gia phản ứng cùng ái lực bắt cặp với chất thứ ba. Phản ứng cạnh tranh đúng đắn thì hai chất cạnh tranh phải được đưa vào đồng thời.
Sự khác biệt giữa ức chế và cạnh tranh. Cả hai phản ứng đều có sự tham gia của hai kháng thể phản ứng với kháng nguyên. Nếu một kháng thể được ủ trước phản ứng đó được gọi là ức chế (blocking/ inhibition assays). Phản ứng cạnh tranh mang nghĩa cả hai kháng thể được thêm vàođồng thời với nhau (hình 1).
2.4.1. Direct C-Elisa: Kiểm tra kháng nguyên
Hình 1 : sự khác biệt giữa ức chế và cạnh tranh
Direct C-ELISA kiểm tra kháng nguyên được mô tả ở sơ đồ 2.5
Trong hệ thống trực tiếp, lượng kháng nguyên trên bề mặt đĩa và lượng kháng thể gắn enzyme đã được chuẩn độ để tối ưu. Kháng nguyên và kháng thể gắn enzyme được thêm vào đĩa cùng một lúc để tạo ưu thế cạnh tranh.
Nếu kháng nguyên tương tự hoặc cùng như kháng nguyên đã được gắn trên đĩa thì kháng thể gắn enzyme sẽ gắn lên kháng nguyên này. Khi nồng độ của kháng nguyên cạnh tranh cao sẽ ngăn cản bất kỳ sự kết hợp của kháng thể gắn enzyme với kháng nguyên trên bề mặt đĩa (cạnh tranh 100%). Nếu nồng độ kháng nguyên cạnh tranh giảm (ví dụ : pha loãng) sự cạnh tranh sẽ giảm. Như vậy nồng độ kháng nguyên cạnh tranh càng cao thì độ hấp thu màu càng giảm.
Kháng nguyên cạnh tranh có thể được thêm trực tiếp vào đĩa nếu nó được pha loãng trong blocking buffer trước khi thêm kháng thể gắn enzyme.
Mức độ cạnh tranh theo thời gian phụ thuộc vào mối tương quan của nồng độ phân tử cần kiểm tra và kháng nguyên trên bề mặt đĩa (và mức độ tương đồng của kháng nguyên).
Sau khi ủ và rửa, lượng kháng thể được đánh dấu được định lượng sau khi thêm cơ chất. khi không có kháng nguyên trong mẫu kiểm tra hay không có sự tương đồng của kháng nguyên thì không có sự gắn kết với kháng nguyên được đánh dấu và không có sự cạnh tranh với kháng nguyên này. Kết quả là mẫu có chứa kháng nguyên thì sự cạnh tranh làm giảm cường độ màu còn đối chứng âm thì không.
Sơ đồ 2.5. Direct C-ELISA kiểm tra kháng nguyên2.4.2. Direct C-Elisa: Kiểm tra kháng thể
Direct C-ELISA kiểm tra kháng thể được mô tả chi tiết ở sơ đồ 2.6.
Direct C-ELISA kiểm tra kháng thể tương tự với Direct C-ELISA kiểm tra kháng thể. Sự cạnh tranh ở đây là giữa kháng thể trong mẫu và kháng thể được đánh dẫu với các vị trí trên kháng nguyên trên đĩa. Mẫu và kháng thể đánh dấu được trộn với nhau trước khi thêm vào đĩa.
Sơ đồ 2.6. Direct C-ELISA kiểm tra kháng thể
3. Các yếu tố ảnh hưởng đến độ nhạy của phản ứng ELISA - Số lượng kháng thể thứ nhất được gắn vào đáy giếng
- Ái lực của kháng thể thứ nhất đối với kháng nguyên
- Ái lực của kháng thể thứ hai đối với kháng nguyên
4. Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả ELISA
- Nếu các đối chứng âm cho kết quả dương tính thì có thể do sự nhiễm từ chất tạo màu hoặc từ kháng thể được đánh dấu hoặc chính các đối chứng bị nhiễm.
- Nếu màu không xuất hiện đối với đối chứng dương hoặc đối với mẫu thì phải kiểm tra lại tất cả hoá chất bao gồm: hạn sử dụng, nồng độ, điều kiện bảo quản
- Nếu màu xuất hiện quá thấp đối với đối chứng dương và cả mẫu kiểm tra thì phải kiểm tra lại kháng thể được gắn enzyme và nồng độ của chất tạo màu.
- Nếu có tạo màu đối với mẫu nhưng không tạo màu với đối chứng dương thì có thể kiểm tra lại nguồn gốc đối chứng, hạn sử dụng và điều kiện bảo quản.
- Khi chạy lại một thử nghiệm trong điều kiện đang gặp sự cố thì chỉ nên thay đổi một yếu tố thí nghiệm.
Nguồn: http://vbs.ac.vn
pp elisa có giống test nhanh không anh? vì chỗ em hỏi họ nói xet nghiêm bằng pp elisa
Cái em nói ở chỗ em là cái này:
XÉT NGHIỆM HIV Ở VIỆT NAM
I. MỤC ĐÍCH XÉT NGHIỆM HIV
1. An toàn truyền máu và cấy ghép mô, nội tạng: xét nghiệm sàng lọc
HIV để đảm bảo an toàn truyền máu và các chế phẩm của máu, cấy ghép mô
và nội tạng, cho tinh dịch, trứng, phôi (sau đây gọi chung là an toàn truyền
máu).
2. Giám sát dịch tễ HIV/AIDS: xác định tỷ lệ nhiễm HIV trong một số
nhóm quần thể nhất định theo thời gian và địa điểm nhằm theo dõi sự phân
bố, chiều hướng phát triển của dịch nhằm cung cấp thông tin cho việc lập kế
hoạch, dự phòng, khống chế và đánh giá hiệu quả các biện pháp phòng, chống
HIV/AIDS.
3. Chẩn đoán nhiễm HIV: xác định tình trạng nhiễm HIV của người
được làm xét nghiệm.
4. Dùng cho các mục đích nghiên cứu.
II. NGUYÊN TẮC XÉT NGHIỆM HIV
1. Đảm bảo tính bí mật, tự nguyện.
2. Được tư vấn trước và sau xét nghiệm.
3. Tuân thủ chiến lược và phương cách xét nghiệm.
4. Đảm bảo chất lượng xét nghiệm.
III. CÁC CHIẾN LƯỢC XÉT NGHIỆM
Xét nghiệm HIV được tiến hành theo những chiến lược khác nhau tùy
thuộc vào mục đích xét nghiệm, tỷ lệ hiện nhiễm HIV của quần thể xét
nghiệm.
1. Chiến lược I (áp dụng cho an toàn truyền máu): mẫu được coi là
dương tính với kháng thể HIV khi mẫu đó có phản ứng với một xét nghiệm
Page 3
3
bằng sinh phẩm (sau đây được ký hiệu là SP) có độ nhạy cao. Trong an toàn
truyền máu, cấy ghép mô tạng và thụ tinh nhân tạo, những túi máu, sản phẩm
máu hoặc mô, bộ phận cơ thể phải loại bỏ nếu có kết quả xét nghiệm dương
tính hoặc nghi ngờ.
2. Chiến lược II (áp dụng cho giám sát dịch tễ): mẫu được coi là dương
tính với chiến lược II khi mẫu đó có phản ứng với cả hai loại sinh phẩm có
nguyên lý hoặc chuẩn bị kháng nguyên khác nhau, sinh phẩm thứ nhất (SP1)
phải có độ nhạy cao, sinh phẩm thứ hai (SP2) có độ đặc hiệu cao.
2.1. Kết quả xét nghiệm với sinh phẩm thứ nhất không có phản ứng, kết
luận mẫu âm tính với kháng thể HIV.
2.2. Kết quả xét nghiệm với sinh phẩm thứ nhất cho phản ứng (SP1+),
tiếp tục thực hiện xét nghiệm với sinh phẩm thứ hai.
- Kết quả xét nghiệm bằng sinh phẩm thứ hai cho phản ứng (SP1+, SP2
+), kết luận mẫu dương tính với kháng thể HIV.
- Kết quả xét nghiệm bằng sinh phẩm thứ hai không có phản ứng (SP1+,
SP2-), kết luận mẫu âm tính với kháng thể HIV.
2.3. Kết quả xét nghiệm này chỉ dùng cho mục đích giám sát dịch tễ
không thông báo cho người được làm xét nghiệm.
2.4. Lưu ý: chỉ được thông báo kết quả cho người được làm xét nghiệm
khi tiếp tục thực hiện xét nghiệm bằng sinh phẩm thứ ba (SP3) theo quy định
của chiến lược III.
3. Chiến lược III (áp dụng cho xét nghiệm chẩn đoán nhiễm HIV): mẫu
được coi là dương tính với chiến lược III khi mẫu đó có phản ứng với cả ba
loại sinh phẩm có nguyên lý hoặc chuẩn bị kháng nguyên khác nhau. Sinh
phẩm thứ nhất (SP1) dùng để sàng lọc có độ nhạy cao, các sinh phẩm tiếp theo
(SP2, SP3) để khẳng định có độ đặc hiệu cao.
3.1. Kết quả xét nghiệm với sinh phẩm thứ nhất không có phản ứng, kết
luận mẫu âm tính với kháng thể HIV.
3.2. Kết quả xét nghiệm với sinh phẩm thứ nhất cho phản ứng (SP1+),
tiếp tục thực hiện xét nghiệm với sinh phẩm thứ hai (SP2).
a) Kết quả xét nghiệm bằng sinh phẩm thứ hai cho phản ứng (SP1+, SP2
+), thì tiếp tục thực hiện với sinh phẩm thứ ba (SP3).
- Kết quả xét nghiệm với sinh phẩm thứ ba cho phản ứng (SP1+, SP2+,
SP3+), kết luận mẫu dương tính với kháng thể HIV và được phép trả lời kết
quả cho người được làm xét nghiệm.
- Kết quả xét nghiệm với sinh phẩm thứ ba không cho phản ứng (SP1+,
SP2+, SP3-), kết luận mẫu không xác định, yêu cầu lấy mẫu xét nghiệm lại
sau 14 ngày.
Page 4
4
b) Kết quả xét nghiệm bằng sinh phẩm thứ hai không cho phản ứng
(SP1+, SP2-), thực hiện lại xét nghiệm với cả sinh phẩm thứ nhất (SP1) và thứ
hai (SP2) để kiểm tra loại trừ sai sót kỹ thuật.
b1. Nếu kết quả xét nghiệm với cả hai sinh phẩm không cho phản ứng
(SP1-, SP2-), kết luận mẫu âm tính với kháng thể HIV;
b2. Nếu kết quả xét nghiệm (SP1+, SP2+) hoặc (SP1+, SP2-) thực hiện
tiếp xét nghiệm với sinh phẩm thứ ba (SP3), kết quả cả 3 lần làm xét nghiệm
sẽ được phân tích và biện luận như sau:
+ Kết quả xét nghiệm (SP1+, SP2+, SP3+), kết luận mẫu dương tính với
kháng thể HIV.
+ Kết quả xét nghiệm (SP1+, SP2+, SP3-) hoặc (SP1+, SP2-, SP3+), kết
luận mẫu không xác định, yêu cầu lấy mẫu xét nghiệm lại sau 14 ngày.
+ Kết quả xét nghiệm (SP1+, SP2-, SP3-) và người được làm xét nghiệm
không có yếu tố nguy cơ lây nhiễm HIV có thể kết luận là mẫu âm tính với
kháng thể HIV; nếu người được làm xét nghiệm có yếu tố nguy cơ lây nhiễm
HIV, kết luận mẫu không xác định và yêu cầu lấy mẫu xét nghiệm lại sau 14
ngày; trường hợp người được làm xét nghiệm không có yếu tố nguy cơ lây
nhiễm HIV nhưng nếu SP1 là sinh phẩm xét nghiệm phát hiện cả kháng
nguyên và kháng thể trong khi SP2 và SP3 là sinh phẩm chỉ phát hiện kháng
thể thì yêu cầu lấy mẫu xét nghiệm lại sau 14 ngày.
3.3. Trong các trường hợp kết quả xét nghiệm không xác định, đề nghị
lấy máu xét nghiệm lại lần 2 sau 14 ngày và nếu kết quả xét nghiệm sau 14
ngày vẫn tiếp tục không xác định thì phân tích và biện luận như sau:
- Không có sự thay đổi hoặc giảm mức độ phản ứng với cùng loại sinh
phẩm đã được sử dụng trong 2 lần xét nghiệm, kết luận mẫu âm tính với
kháng thể HIV.
- Có sự gia tăng mức độ phản ứng với cùng loại sinh phẩm đã được sử
dụng trong 2 lần xét nghiệm, yêu cầu lấy mẫu làm lại xét nghiệm lần 3 sau 14
ngày
- Các phòng xét nghiệm có thể gửi mẫu không xác định lên phòng xét
nghiệm tham chiếu tuyến trên để làm các xét nghiệm khẳng định khác.
3.4. Trong các trường hợp kết quả xét nghiệm lần 3 tiếp tục không xác
định, kết luận mẫu âm tính với kháng thể HIV.
tại em đến bv em hỏi có xet nghiêm tìm kháng nguyên khang thể họ nói không có, chỉ có pp elisa thôi
Elisa hay test nhanh chỉ tìm kháng thể,chỉ khi nào có sinh phẩm Ag thì mới có kháng nguyên.Thường trong giấy ghi ( HIV Ag/Ab hoặc HIV Combi PT ,HIV Combo).
Bạn đang lo lắng về HIV cần tư vấn bạn ĐT hoặc thời gian phơi nhiễm HIV sắp hết 72 giờ. Bạn ĐT hoàn toàn miễn phí cho:Tuanmecsedec: 098.2727.393.
Tư Vấn Zalo : (0982727393) Tuanmecsedec
Giấy chứng nhận tham vấn số : 041/UB AIDS - TV do ủy ban phòng chống HIV/AIDS TPHCM cấp ngày 15/5/2009.
Anh tuấn ơi! em mới đi xét nghiệm ở bệnh viện trung ương hàn quốc, tên xét nghiệm:hiv Ag/Ab, kết quả:0.08(nonreactive), chỉ số bình thường:(<1.0 s/co) bác sĩ nói em là âm tính, 26 ngày kết quả như vậy là không sao phải không anh.
Ngay từ đầu bạn được chia sẻ không có nguy cơ, kết quả XN đã chứng minh điều đó. Yên tâm đi bạn, nếu có nguy cơ thực sự thì thời điểm này XN HIV Ag/Ab đã ra DT rồi.
Nếu trong giấy ghi Ag/Ab tức là phương pháp tìm kháng thể và kháng nguyên.
Chủ đề: Một số loại sinh phẩm ELISA thế hệ 3, 4 thường dùng trong xét nghiệm HIV (Anti,Combo)
Bạn đang lo lắng về HIV cần tư vấn bạn ĐT hoặc thời gian phơi nhiễm HIV sắp hết 72 giờ. Bạn ĐT hoàn toàn miễn phí cho:Tuanmecsedec: 098.2727.393.
Tư Vấn Zalo : (0982727393) Tuanmecsedec
Giấy chứng nhận tham vấn số : 041/UB AIDS - TV do ủy ban phòng chống HIV/AIDS TPHCM cấp ngày 15/5/2009.
anh giúp em đi anh, vì em đang ở bv này xa lắm
Có 1 người đang xem chủ đề. (0 thành viên và 1 khách)
Quyền viết bài
Trả lời kèm Trích dẫn
